اثرات پرورش ماهی سی‌باس آسیایی(lates calcarifer) در قفس برکیفیت آب‌های ساحلی منطقه ریگو در جزیره‌ قشم استان هرمزگان

پیشینه و مبانی نظری پژوهش:  ورود پساب های ناشی از فعالیت های پرورش ماهیان در قفس با منشاء غذای خورده نشده و مدفوع ماهیان در محیط می تواند مشکلات زیادی مانند یوتریفیکاسیون، کاهش رشد ماهیان و تغییرات جوامع بنتوزی را ایجاد نمایند. لذا مطالعات مربوط به اثرات این گونه از فعالیت ‌ها بر بوم سازگان دریایی بسیار ضروری به نظر می‌رسد. در مطالعه انجام شده اثرات احتمالی ناشی از فعالیت پرورش ماهی سی باس آسیایی بر کیفیت آب های ساحلی منطقه ریگوی جزیره قشم استان هرمزگان طی یک دوره یک پرورش شش ماهه در سال 1397 مورد بررسی قرار گرفت .روش‌شناسی:  نمونه برداری از آب در سه ایستگاه شامل ایستگاه اول در مرکز، ایستگاه دوم در انتهای محدوده استقرار قفس ها و سوم در فاصله 1000 متری از محل استقرار قفس ها با استفاده بطری نمونه بردار نانسن صورت گرفت. در مجموع 540 نمونه آب برای سنجش مواد مغذی (نیترات، نیتریت، آمونیاک کل، فسفات) برداشت گردید. اندازه گیری تمامی نمونه های مربوط به مواد مغذی بر مبنای  روش رنگ سنجی به وسیله اسپکترو فتومتر صورت گرفت. سنجش دمای آب، ph ، شوری، اکسیژن محلول، درجه اشباعیت اکسیژن، کدورت آب و کلروفیلa با استفاده از دستگاه مولتی پارامتر در ستون آب صورت گرفت. برای طبقه بندی کیفیت آب، و ضعیت تروفیک و میزان خطر یوتریفیکاسیون در آب های ساحلی منطقه مورد مطالعه از شاخص های تروفیک مقیاسی و غیر مقیاسی تریکس استفاده گردید.یافته‌ها: حداقل و حداکثر تغییرات دمای آب دراین تحقیق برابر باco 31.48-22.56; شوری، ppt37.55-36.98; اکسیژن محلول، l/mg 5.92-3.03 ;  ,ph8.46-8; کدورت، ntu 27.4-4.3; نیترات l/mg 0.04-0.005; نیتریت l/mg 0.003-0.001; آمونیاک کل، l/mg 0.04-0.003; فسفات l/mg 0.043-0.002 و کلروفیل a برابر با  µg/l3.8-0.1 بوده است. نتایج آزمون آنالیز واریانس یکطرفه  نشان داد که اختلاف معنی داری ما بین ایستگاههای مورد مطالعه از نظر پارامترهای کیفیت آب اندازه گیری شده (بجز دمای آب، پی اچ و شوری) وجود داشته اشت (p<0.05). همچنین غلظت نیترات، آمونیاک کل، فسفات ، نیتریت کلروفیل a و میزان کدورت آب اندازه گیری شده درآب های مجاور محل استقرا قفس ها به مراتب بیشتر از آب های دوررتر از محل استقرار قفس ها (ایستگاه شاهد) بوده است. میانگین مقدار شاخص تریکس، شاخص خطر یوتریفیکاسیون، ضریب کارایی تروفی و میزان نسب ازت به فسفر (n:p) در آب های ساحلی منطقه مورد مطالعه بترتیب برابر  4.97، 3.98، 0.2 و 3.6 بوده است. بر اساس شاخص تریکس وضعیت تغذیه گرایی در آب های مجاور محل استقرار قفس ها در سطح مزوتروف بالا، کیفیت آب در سطح متوسط، میزان ضریب کارایی تروفی و خطر شکوفایی در سطح بالا بوده است. نتیجه‌گیری:  بطورکلی نتایج مطالعه حاضرنشان داد که فعالیت های پرورش ماهی در قفس توانسته است در زمان مورد مطالعه باعث کاهش کیفیت آب، افزایش سطح تروفیک و میزان خطر یوتریفیکاسیون در آب های نزدیک محل استقرار قفس ها گردد. درحالیکه اثرات آن بر آب های ساحلی منطقه مورد بررسی بی تاثیر بوده است.

the effects of asian sea bass fish (lates calcarifer) cage culture on coastal water quality in rigo area of qeshm island, hormozgan province

background and theoretical foundations: the effluents of cage culture, mainly uneaten food and faecal, are released directly into the environment and result in many environmental problems such as eutrophication, and changes of benthos communities .therefore, studies related to the effects of this type of activity on marine ecosystems seem to be very necessary. in this study, the possible effects of cages culture asian sea bass fish (lates calcarifer) on water quality in coastal waters of rigo region of qeshm island in hormozgan province during a period of six months during 2008 were investigated.methodology: :water sampling was performed to measure some of water quality parameters in three stations, including the first station in the center, the second station at the end of the cages and the third at a distance of 1000 meters from the cages (reference site). a total of 540 water samples were collected using a nansen sampler bottle to measure nutrients (nitrate, nitrite, total ammonia and phosphate). all nutrient samples were measured based on colorimetric method by spectrophotometer. measurements of temperature, ph, salinity, dissolved oxygen, oxygen saturation, turbidity and chlorophyll a were performed by multiparameter in the water column. to classify water quality, trophic status and risk of eutrophication in coastal waters of the study area, scale and upscale trix indices were used.findings: the water temperature range in this study is equal to 22.56-31.48 co; salinity, 36.98-37.55 ppt; dissolved oxygen, 3.03-5.92 mg/l ; ph, 8-8.46; turbidity, 4.3-27.4 ntu; nitrate, 0.005-0.04 mg/l; nitrite, 0.001-0.003 mg/l; total ammonia, 0.003-0.04 mg/l; phosphate was 0.002-0.043 mg/l and chlorophyll a was equal to 0.1-3.8 µg /l. the results of one-way analysis of variance test showed that there was a significant difference (p<0.05) between the studied at the location of the cages culture and the refrences site in terms of measured water quality parameters (except water temperature, ph and salinity) also the concentrations of nitrate, total ammonia, phosphate, nitrite, turbidity and chlorophyll a measured at the location of the cages were much higher than farther from the location of the cages (the references site). the mean value of trix index, eutrophication risk index, trophic efficiency coefficient and n: p ratio in the coastal waters of the study area were 4.97, 3.98, 0.2 and 3.6, respectively. based on the amount of trix index, the level of trophy at the location of the cages culture was high, the water quality was moderate, and the trophy efficiency coefficient and the eutrophication risk were high.conclusion: in general, the results of the present study showed that fish farming activities in cages could decrease water quality, increase trophic levels and the risk of eutrophication in the waters adjacent to the cages, while the effects of such activities on the coastal waters of the study area were ineffective at the time of the study.