رقابت استراتژیک و ژئوپلیتیکی مسیردریایی طرح یک کمربند یک جاده چین در اقیانوس هند

پیشینه و مبانی نظری پژوهش: اقیانوس هند به علت برخورداری از موقعیت ژئوپلیتیکی، تنگه‌ها و آبراهه‌های استراتژیک، نقش مواصلاتی و همچنین اهمیت راهبردی و اقتصادی، در سال‌های اخیر مورد توجه جدی قدرت‌های بزرگ جهانی و منطقه‌ای قرار گرفته است. کشور چین در راستای تبدیل شدن به قدرت جهانی  به دنبال  حضور فعال در آب‌های آزاد و بنادر استراتژیک و راهبردی جهان است. این کشور طرح احیای جاده ابریشم را با عنوان ابتکار یک کمربند یک راه در دست اجرا دارد، که دارای ابعاد مختلف استراتژیکی، ژئوپلیتیکی، سیاسی، اقتصادی و امنیتی است. این پروژه دارای دو مسیر بری و بحری است. مسیر دریایی این پروژه با عنوان جاده ابریشم دریایی قرن 21 پس از عبور از اقیانوس هند به بندر ونیز در اروپا متصل می گردد. هدف کلان این طرح ارتقاء سطح توسعه کشورهای مابین مرزهای شرقی و غربی اوراسیا از طریق تسهیل همکاری‌های منطقه ای و توسعه زیرساخت‌های کشورهای معبر عنوان شده است. این طرح دارای ابعاد مختلف ژئوپلیتیکی، اقتصادی و سیاسی –امنیتی است. زمینه‌های همکاری‌های غیراقتصادی در چارچوب طرح مزبور شامل: تامین امنیت مسیرهای مبادلاتی ،تقویت همکاری های ضد تروریسم در سطح منطقه ، طراحی سازوکارهای حل و فصل منازعات در خصوص دعاوی زمینی و دریایی،توسعه منابع دریایی، همکاری در زمینه حفاظت زیست محیطی در مسیر جاده ابریشم ،افزایش مبادلات فرهنگی می باشد.  قدرت دیگر در حال ظهور منطقه ای ، کشور هند است که در پی افزایش نفوذ ژئوپلیتیکی خود را در حوزه شبه قاره است. این پژوهش که به روش توصیفی – تحلیلی تهیه شده است به بررسی رقابت استراتژیک و ژئوپلیتیکی مسیر دریایی «پروژه یک کمربند یک جاده چین» در اقیانوس هند می‌پردازد. بر این اساس در پژوهش حاضر پرسش اصلی این مسئله است که مسیر دریایی پروژه یک کمربند یک جاده چین چه تاثیری بر رقابت های ژئوپلیتیکی حوزه اقیانوس هند دارد. روش‌شناسی: در این بخش نوع پژوهش براساس هدف و ماهیت توصیفی- تحلیلی  است. توصیفی است به این دلیل که وضع موجود  را بررسی می‌کند و به توصیف منظم و نظام‌مند وضعیت فعلی موضوع تحقیق می‌پردازد. به این مبنا تحلیلی است که علاوه بر بیان وضع موجود به تبیین دلایل چگونگی و چرایی وضعیت مسئله و ابعاد آن پرداخته شده است و رقابت استراتژیک و ژئوپلیتیکی مسیر دریایی طرح یک کمربندیک جاده چین  در اقیانوس هند، مورد تحلیل قرار گرفته است. روش گردآوری اطلاعات به صورت کتابخانه‌ای و با استفاده از مقالات، کتاب‌ها، اسناد و منابع اینترنتی معتبر می‌باشد. یافته‌ها: چین و هند هر دو از قدرت‌های نوظهور در نظام بین‌المللی هستند. اگرچه در مورد میزان پایداری و مقاومت هر یک از آنها دیدگاه‌های مختلف و گاه متناقضی وجود دارد، اما در این امر تردیدی وجود ندارد که هر دو کشور از نظر اقتصادی جزء قدرت‌های جهانی محسوب می‌شوند و رشد مداوم اقتصاد آنها نیز خود شرایط جدیدی از رفتارهای سیاسی و استراتژیک به ارمغان می‌آورد. از طرف دیگر هند طی چند سال آینده به چهارمین اقتصاد بزرگ دنیا تبدیل می‌شود و مجبور به واردات انرژی خواهد شد که 90 درصد آن از تنگه هرمز عبور خواهد کرد. شرایط اقتصادی و اتکا به اقیانوس هند باعث شده هر دو کشور نیروهای نظامی و دریایی خود را در اقیانوس هند تقویت کنند. هند طی دهه گذشته به نیروی دریایی توجه زیادی نشان داده و در حال حاضر با 155 کشتی جنگی یکی از بزرگترین ناوگان دریایی جهان است. چین همچنین در شرق و غرب هند حضور دارد و شبکه‌ای از پایگاه ها و مراکز دریایی را در کشورهای همسایه، از پاکستان تا میانمار ایجاد می‌کند. چین و هند در کنار حمایت دریایی از منافع اقتصادی خود، که به شدت به اقیانوس هند وابسته هستند، یکدیگر را تحت نظر دارند و رقابت آهسته‌ای از جمله اتحاد چین و پاکستان علیه هند وجود دارد. در این رابطه روشن است که اتحاد چین و پاکستان یک نگرانی استراتژیک برای هند است. در سال‌های اخیر، در چارچوب این ائتلاف، چین حضور فزاینده‌ای در بندر گوادر پیدا کرده است. در واقع این بندر یکی از مناطق مهم حضور این کشور در اقیانوس هند است و بسیاری به ویژه در هند درباره امکان ایجاد پایگاه نظامی چن در این بندر صحبت کرده‌اند. با این حال، در شرایط فعلی، همانطور که برای هند و ایالات متحده بسیار تحریک‌کننده است، بعید به نظر می رسد که این اقدام علنی توسط چین انجام شود. در هر صورت ، گوادر یک اهرم استراتژیک در اختیار چین است که می تواند در شرایط بحرانی از هند استفاده کند. هند همچنین نگران همکاری چین و پاکستان است و سعی دارد از بندر چابهار ایران به‌عنوان برگ برنده علیه چین استفاده کند. نتیجه‌گیری: چین در حال دستیابی به آرزوی دیرینه خود یعنی تبدیل شدن به یک قدرت جهانی است و این موفقیت چین باعث خواهد

strategic and geopolitical competition of the china sea one belt road project in the indian ocean

background and theoretical foundations: the indian ocean has come to the attention of major global and regional powers in recent years due to its geopolitical position, strategic straits and waterways, its transport role, and its strategic and economic importance. on the other hand, in order to become a world power, china seeks an active presence in the open waters and strategic ports of the world. the country is implementing a plan to revitalize the silk road as a one-way belt initiative, which has various strategic, geopolitical, political, economic and security dimensions. this project has two routes, sea and sea. the project’s sea route, called the 21st century sea silk road, connects to the port of venice in europe after crossing the indian ocean. another emerging regional power is india, which is seeking to increase its geopolitical influence in the subcontinent. this descriptive-analytical study examines the strategic and geopolitical rivalry of the one belt one way belt project in the indian ocean. methodology: the research method of this research is descriptive-analytical. it is descriptive because it examines the current situation and systematically and systematically describes the current situation of the research subject. it is based on this analysis that in addition to stating the current situation, the reasons for how and why the situation and its dimensions are explained and the strategic and geopolitical competition of the china ring road project in the indian ocean has been analyzed. the method of collecting information is library and using articles, books, documents and internet resources is valids. findings: china and india are both emerging powers in the international system. although there are different and sometimes contradictory views on the degree of stability and strength of each of them, there can be no doubt that both countries are economically world-class and their continuous economic growth is itself a new condition of behavior. brings political and strategic. india, on the other hand, will become the world’s fourth largest economy in the next few years and will be forced to import energy, 90 percent of which will pass through the strait of hormuz. economic conditions and reliance on the indian ocean have led both countries to strengthen their military and naval forces in the indian ocean. india has paid close attention to the navy over the past decade and is currently one of the world’s largest navies with 155 warships. china is also present in eastern and western india, building a network of naval bases and centers in neighboring countries, from pakistan to myanmar. china and india are monitoring each other alongside maritime protection of their economic interests, which are heavily dependent on the indian ocean, and there is a slow rivalry between the two, including the sino-pakistani alliance against india. in this regard, it is clear that the sino-pakistani alliance is a strategic concern for india. in recent years, within the framework of this coalition, china has found an increasing presence in the port of gwadar. in fact, this port is one of the important areas of the country’s presence in the indian ocean, and many, especially in india, have talked about the possibility of establishing a chen military base in this port. however, in the current context, as it is very provocative for india and the united states, it is unlikely that this action will be taken openly by china. in any case, gwadar is a strategic lever at china’s disposal that it can use against india in critical situations. india is also quite concerned about the cooperation between china and pakistan and is trying to use the iranian port of chabahar as a trump card against china. conclusion: china is achieving its long-held dream of becoming a world power, and china’s success will push the development model out of the monopoly of the west,