بررسی ریخت‌شناسی و شناسایی مولکولی گونه solen dactylus (cosel, 1989) از خور گوبان، شمال خلیج‌فارس

پیشینه و اهداف: هدف از این تحقیق بررسی ریخت شناسی و شناسایی مولکولی صدف دسته چاقویی solen dactylus می باشد. گونه‌ های مختلف solen spp.  به عنوان صدف دسته چاقویی یا razor clam  شناخته می شوند. این صدف به طور گسترده در بازارهای بین‌المللی به عنوان کالا و غذا مصرف می شود و تحقیقات بسیاری در مورد آن انجام شده است.روش‌ها‌: نمونه برداری این گونه از ایستگاه های تعیین شده در خور گوبان واقع در جنوب تالاب شادگان در دو فصل زمستان و تابستان سال 1396 انجام شد. شناسایی ریخت شناسی و با استفاده از کلید های شناسایی معتبر صورت گرفت. همچنین شناسایی مولکولی این گونه با استفاده از تکثیر قطعات ژنومی ناحیه coi ژنوم میتوکندی انجام شد. توالی ژنومی حاصل با استفاده از نرم‌ افزارهای chromas ، bioedit  و mega 7  مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفت. همچنین بر اساس مقایسه نتایج توالی با سایر داده های موجود در ncbi  درخت فیلوژنی ساخته شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که گونه ی  solen strictus ، با گونه ی solen marginatus   و گونه ی تحقیق حاضر (solen sp.) در یک کلاد خواهری  قرار می‌ گیرند و از یک دنیای مشترک انشقاق یافته‌اند. توالی قطعات ژنی تکثیر یافته با پرایمرهای اختصاصی coi، شباهت 83 درصدی را با گونه ی s. strictus نشان داد. این در حالی است که این دو گونه از لحاظ شباهت ظاهری به یکدیگر شبیه‌ اند، اما در بررسی‌ های ریخت‌شناسی، وجود مشخصاتی چون تانتاکول های پالیالی در قسمت جلویی پا، وجود دندانه ی کوچک، اندازه‌ گیری ابعاد طول و عرض صدف که ویژگی شاخص گونه ی s. dactylus است و در گونه‌ های s. strictus و s. marginatus وجود ندارد، مشاهده گردید.نتیجه‌گیری: بنابراین با توجه با نتایج ریخت‌شناسی و مولکولی به نظر می رسد گونه .solen sp  همان گونه s. dactylus است. این گونه در پایگاه اطلاعاتی ncbi  با کد پذیرش qgl52628  ثبت گردید.

morphological investigation and molecular identification of solen dactylus (bivalvia: solenidae) in the khowr-e guban (north of persian gulf)

background and objectives: the aim of this study was to investigate the morphology and molecular identification of oyster knife solen dactylus. razor clams are edible bivalve molluscs that fetch high prices in international markets.methods: for this purpose, sampling of this species was performed from the designated station in khowr-e guban, south of shadegan wetland. morphological identification was first performed using valid identification keys. then, to ensure assurance, molecular identification of the species was performed using amplification of mitochondrial coi region. the resulting genomic sequences were analyzed using chromas, bioedit, and mega 7 software. blast sequences were also identified in ncbi and phylogenetic tree was constructed.findings: the results showed that the solen strictus species and the solen marginatus species and the present study species (solen sp.) are in a sister clade and derived from a common ancestor. the sequence of amplified gene fragments with specific coi primers showed 83% similarity to s. strictus, while the two species are similar in appearance, but in morphological studies and the use of identification keys specifications such as palliative tentacles on the front of the foot, small teeth, and measurement of oyster length and width, which are characteristic of s. dactylus and do not exist in s. strictus and s. marginatus species.conclusion: therefore, according to morphological and molecular results, solen sp. species is probably the same as s. dactylus. this species was registered in the ncbi database with the acceptance code qgl52628.