مروری بر واسطه‌های اگزوزومی در اندومتریوز: از پاتوژنز تا راه‌های تشخیصی و درمانی

اندومتریوز بیماری مزمن و پیشرونده ای است که امروزه به عنوان یکی از دلایل مهم ناباروری در زنان محسوب می گردد. مطالعات نشان می دهد که عوامل زیادی در ایجاد اندومتریوزیس دخیل هستند و از آن جا که تشخیص این بیماری چالش برانگیز بوده و عموماً با تاخیر و در زمانی که بیماری پیشرفت چشمگیری داشته صورت می گیرد، بنابراین تشخیص زودهنگام آن از اهمیت خاصی برخوردار می باشد. اگزوزوم ها جزء میکرووزیکل های خارج سلولی هستند که حاوی مولکول‌های بیولوژیکی مختلفی بوده و می‌توانند رفتار سلول‌های گیرنده را تعدیل کنند و بر فرآیندهایی مانند رگ‌زایی، فیبروز و التهاب تاثیر بگذارند. اگزوزوم‌ها نقش مهمی در ارتباطات سلولی دارند و ممکن است بتوانند به‌عنوان نشانگرهای زیستی جدید برای تشخیص زودهنگام اندومتریوز عمل کنند. بنابراین بررسی و درک تاثیر اگزوزوم ها بر پاتوژنز آندومتریوز، می تواند رویکردهای جدیدی را در زمینه پژوهش در نشانگرهای زیستی تشخیصی بالقوه در بیماری اندومتریوز و مداخلات درمانی هدفمند برای  این بیماری باز کند. مقاله مروری حاضر با برجسته کردن عملکردهای مختلف اگزوزوم ها در اندومتریوز، به رویکردهای جدید برای تشخیص و درمان این بیماری می پردازد.

a mini review on exosomal mediators in endometriosis: from pathogenesis to diagnostic and therapeutic avenues

endometriosis is a long-term health condition that is known as a significant factor in women’s infertility issues nowadays. since many factors contribute to the development of this disease and because diagnosis is difficult and typically happens late in the progression of the disease, early detection is especially crucial. extracellular micro vesicles called exosomes have diverse biological molecules and can alter the behavior of recipient cells, influencing angiogenesis, fibrosis, and inflammation. exosomes are significant in cell communication and could act as new biomarkers for early detection of endometriosis. hence, exploring and comprehending the impact of exosomes on the development of endometriosis can create opportunities for studying potential diagnostic biomarkers and targeted therapeutic interventions to prevent the advancement of the condition. this article delves into new approaches to diagnose and treat endometrial disorders by highlighting the various functions of exosomes in endometriosis.