بررسی علل ارائه درمان و مداخلات بیهوده حفظ حیات از دیدگاه پزشکان و پرستاران بخش‌های اعصاب و جراحی اعصاب بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 99-1398

زمینه و هدف: مداخلات بیهوده یا بی نتیجه حفظ حیات با اصول چهارگانه اخلاق پزشکی در تضاد است که نه تنها برای بیمار سودی ندارد بلکه به ضرر جامعه است. لذا این مطالعه با هدف تعیین علل ارائه درمان و مداخلات بی‌نتیجه حفظ حیات از دیدگاه ارائه‌دهندگان مراقبت در بخش‌های اعصاب و جراحی اعصاب بیمارستان‌های دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شده است. روش کار: پژوهش حاضر، مطالعه‌ای مقطعی توصیفی است که بر روی 64 پزشک و 72 پرستار شاغل در بیمارستان‌های وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران در سال 1398 انجام شده است. جهت جمع‌آوری داده‌ها، از پرسشنامه 25 گویه‌ای محقق‌ساخته استفاده شد. جهت جمع‌آوری داده‌ها از نرم افزار spss-24 و آزمون‌های آمار توصیفی استفاده شد. یافته ها: میانگین سنی پزشکان و پرستاران به ترتیب 5.1 ± 34.25 و 8.2 ± 35.12 سال بود. از نظر پزشکان و پرستاران مهم‌ترین دلایل ارائه خدمات بی‌نتیجه حفظ حیات، نداشتن مجوز و دستورالعمل قانونی، اخلاقی و شرعی برای قطع دستگاه‌های حمایت کننده زندگی و عدم احیاء در بیماران مشرف به مرگ (مراحل پایانی حیات) ذکر شده بودند. نتیجه گیری: نتایج حاصل از این مطالعه نشان داد که از دیدگاه پرستاران بیشترین دلایل ارائه مراقبت‌های بیهوده الزام اخلاقی و انسانی تیم درمان و مراقبت به ارائه مداخلات بی‌نتیجه حفظ حیات و از دیدگاه پزشکان نداشتن مجوز و دستورالعمل قانونی، اخلاقی و شرعی برای قطع دستگاه‌های حمایت کننده زندگی در بیماران مشرف به مرگ بوده است. برخی از علل مراقبت‌های بیهوده در این مطالعه ارائه شد که بخشی از این علل، بدون حل مسائل نظری و مطالعات کارشناسانه‌ی عملی قابل رفع نیست. تدوین دستورالعمل‌هایی برای تعریف درمان بیهوده به ویژه در مراقبت‌های پایان حیات و ارائه راه‌کارهایی جهت کنترل و مدیریت درمان و مداخلات بی‌نتیجه حفظ حیات ضروری به نظر می رسد.

investigating the causes of futile care and cure from the point of view of physician and nurses of neurology and neurosurgery departments of hospitals affiliated to tehran university of medical sciences, 2018-2019

background & objective: futile or fruitless life-saving interventions are in conflict with the four principles of medical ethics, which are not only ineffective for the patients, but also have a high burden on society. therefore, this study aimed to determine the causes of unsuccessful life-saving treatment and interventions from the point of view of care providers in the neurology and neurosurgery departments of tehran university of medical sciences hospitals. methods: the present study is a descriptive cross-sectional study that was conducted on 64 doctors and 72 nurses working in hospitals affiliated to the tehran university of medical sciences in 2018. a 25-item researcher-made questionnaire was used to collect data. spss-24 software and descriptive statistics tests were used to analyze data. results: the average age of doctors and nurses was 34.25±5.1 and 35.12±8.2 years, respectively. from the point of view of physicians and nurses, the most important reason for the ineffective provision of life-saving services was the lack of legal, moral and islamic permission and guidelines to cut off life support devices and the lack of resuscitation in patients facing death (end stages of life). conclusion: the results of this study showed that, from the point of view of nurses, the most common reasons for providing futile care and cure are the moral and humane obligation of the treatment and care team to provide ineffective life-saving interventions, and from the point of view of the physician, the lack of legal, ethical and religious permission and instructions to cut off life support devices in patients has resulted in death. some of the causes of unnecessary care were presented in this study, and some of these causes cannot be solved without solving theoretical problems and practical expert studies. developing guidelines to define futile treatment, especially in end-of-life care, and providing solutions to control and manage treatment and unsuccessful life-saving interventions seems necessary.