اولویت‌بندی شاخص‌های اقتصادی، اقلیمی و امنیتی مکان‌یابی نیروگاه‌های خورشیدی و رتبه‌بندی مراکز استان‌های منتخب ایران با استفاده از تحلیل عاملی و روش‌های ترکیبی mcdm

کشور ایران به علت قرارگیری بر روی کمربند گرم دنیا دارای یکی از بالاترین پتانسیلهای جذب انرژی خورشیدی می‌باشد که امکان استفاده از نیروگاه‌های خورشیدی را فراهم می‌سازد. یکی از مهمترین مسائل در فرآیند استفاده از نیروی انرژی خورشیدی و احداث نیروگاه‌های خورشیدی موضوع مکان‌یابی است. در این مقاله شاخص‌های مهم مکان‌یابی در شاخه‌های اقتصادی، اقلیمی و امنیتی همچون شاخص هزینه و درآمدی، دمای هوا، شاخص میزان ابرناکی آسمان، شاخص آلودگی هوا، شاخص میزان سرعت وزش باد، شاخص میزان ساعات تابش نور خورشید، شاخص زاویه تابش نور خورشید و شاخص‌های دیگر معرفی و سپس با ابزار پرسشنامه و مصاحبه خبرگان و کاوش داده‌های آماری از مدلسازی معادلات ساختاری، تحلیل عاملی اکتشافی و تحلیل عاملی تائیدی عامل‌های اصلی اولویت‌بندی شدند. در ادامه جهت محاسبه وزن معیارها و زیرمعیار از روش ahp استفاده شده و سپس وزن‌های حاصله با وزن‌های حاصل از مدلسازی معادلات ساختاری ادغام گشته و وزن نهایی محاسبه گردید. در این مرحله از مدل جمعی وزنی wsm و مدل تولید وزنی wpm نیز استفاده شده است. در ادامه، بر اساس جهت‌های اصلی جغرافیایی کشور (شمال، جنوب، شرق و غرب، مرکز) و جهت‌های فرعی جغرافیایی کشور (شمال شرق، شمال غرب، جنوب شرق، جنوب غرب) هر یک، یک استان به عنوان نمونه، منتخب شدند. نتیجه مقاله نشان داد که از بین 9 جهت بررسی‌شده، به ترتیب جهت‌های جنوب غربی، مرکز و جنوب شرقی کشور بهترین مناطق برای ایجاد و راه‌اندازی نیروگاه‌های خورشیدی هستند.

prioritization of economic, climatic and security indicators for locating solar power plants and ranking the centers of selected provinces of iran using factor analysis and mcdm combined methods

iran has the good solar energy absorption potentials because of its situation on world warm belt . this situation creates a good opportunity for using of solar power plants. this research early introduces the important criterions in three sections: economic, climate security such as income and expenses, air temperature, cloudy sky index, air pollution index , wind speed index, sunlight hour’s index, sunlight angle index etc. then by questionnaire tools and expert interviews and exploring statistical data from structural equation modeling, exploratory factor analysis confirmatory factor analysis was prioritized the main factors. in the following, it uses ahp model for calculating of the weight of criteria and sub criteria. then the resulting weights are integrated with the weights obtained from structural equation modeling and the final weight was calculated. in the following, based on the main geographical directions of the country (n, s, e, w, c) and the subsidiary geographical directions of the country (ne, nw, se, sw) , a province was selected as a sample. the result of the research shows between 9 geographical directions of iran, respectively sw , center and se of geographical directions of the country are the best locations for commissioning of solar power plants .