مطالعه تطبیقی مدل‌های کسب‌وکار شرکت‌های حمل‌ونقل هوشمند با تمرکز بر وضعیت حقوقی رانندگان در نظام‌های حقوقی ایران و فرانسه

امروزه فناوری‌های نوین همواره در حال تغییر ساختار حقوقی صنایع مختلف هستند. در صنعت حمل‌ونقل و به‌طور خاص در شرکت‌های ارائه‌دهنده خدمات هوشمند حمل‌ونقل نیز وضعیت حقوقی رانندگان تحت تاثیر این موضوع قرار گرفته است. شرکت‌ها مدعی می‌باشند که صرفاً واسطه میان رانندگان و کاربران مسافر هستند و بیش از این نقشی در حمل‌ونقل ندارند اما در مقابل برخی حمل‌ونقل را بین شرکت و کاربر مسافر دانسته و شرکت و راننده را مشمول رابطه استخدامی دانسته‌اند. هدف این مقاله تعیین وضعیت حقوقی راننده در شرکت‌های مذکور بوده و ازاین‌رو در ابتدا به چگونگی کیفیت رابطه راننده با شرکت پرداخته شده است و سپس به این موضوع پرداخته‌ایم که چه قواعد حقوقی می‌تواند بر این رابطه حاکم باشد. نوشتار حاضر به روش تحلیلی-توصیفی انجام شده است. نتایج بیانگر این امر هستند علی‌رغم آنکه مدل کسب‌وکار شرکت‌های مذکور دارای منافع و مزایای زیادی می‌باشد اما با بعضی از قواعد حقوقی سنتی در برخی از بخش‌ها مطابقت نداشته و سبب اختلال در آن‌ها شده‌اند. رانندگان در این مدل کسب‌وکار در وضعیت مبهم و نامتناسبی قرار گرفته‌اند و از هرگونه حمایت‌های قانونی محروم شده و همچنین فاقد هرگونه رابطه استخدامی با شرکت می‌باشند. نظام حقوقی فرانسه در راستای ساماندهی این وضعیت، عملکرد رانندگان در این شرکت‌ها را نوعی تبعیت حقوقی تلقی کرده و رانندگان را کارگر مورد شناسایی قرار داده است. در نظام حقوقی ایران عملکرد رانندگان را نمی‌توان تبعیت حقوقی تلقی کرد ازاین‌رو رانندگان به عنوان خویش‌فرما مورد شناسایی قرار گرفته‌اند.

Comparative Study of Business Models of Intelligent Transport Companies focusing on The Legal Status of Drivers in Legal Systems of Iran and France

Today, modern technologies are constantly changing the legal structure of various industries. In the transportation industry and specifically in companies providing intelligent transportation services, the legal status of drivers has been affected by this issue. Companies claim that they are merely intermediaries between drivers and passenger users and no longer have a role in transportation, but in contrast, some consider transportation between the company and the passenger user and the company and the driver are subject to an employment relationship. The purpose of this article is to determine the legal status of the driver in the mentioned companies, and therefore, first the quality of the driver’s relationship with the company is discussed, and then we deal with the issue of what legal rules can govern this relationship. The present article has been done by analytical-descriptive method. The results indicate that despite the fact that the business model of the mentioned companies has many benefits and advantages, but they do not comply with some traditional legal rules in some sectors and have caused them to be disrupted. Drivers in this business model are in a vague and disproportionate situation and are deprived of any legal protections and also do not have any employment relationship with the company. In order to regulate this situation, the French legal system has considered the performance of drivers in these companies as a kind of legal subordination and has identified drivers as employees. In the Iranian legal system, the performance of drivers can not be considered legal subordination, so drivers are recognized as self-employed.