زمینه‌های اجتماعی- فرهنگی اقبال زنان به الگوهای نودین‌داری (مطالعۀ موردی: دوره‌ها و کلاس‌های عرفانی، موفقیت و یوگا در شهر تهران)

دین‌داری یکی از مهم‌ترین جلوه‌ها و مظاهر دنیای زنان است. این دنیا تحت تاثیر موج‌ تغییرات فرهنگی جهانی است. این موج‌ از فرایند انقلاب فناوری اطلاعات، فردگرایی، عرفی‌گرایی، افراط‌گرایی دینی، تمایزیابی و ادغام اجتماعی در فرهنگ جهانی، ظهور سبک‌های زندگی جدید و مهاجرت‌های گسترده تشکیل شده ‌است. الگوهای نودین‌داری یکی از ثمره‌های این تحولات است. زندگی روزمرة ایرانیان از دورۀ کهن تا امروز با ادیان ابراهیمی، زرتشتی و مانوی و فرقه‌های عرفانی مختلف گره خورده ‌است. این فرهنگ دینی متکثر از این موج‌ تغییرات فرهنگی جهانی در امان نبوده ‌است. زنان در کلان‌شهرهای ایران همواره جزء اقشار با بالاترین میزان دین‌داری بودند. مقالۀ کنونی با به‌کارگیری روش زمینه بنیاد با رویکرد اشتراوسی برای فهم نقش دین‌داری زنان تهرانی نگاشته شده ‌است. مولفه های چهارگانه کدگذاری الگوواره‌ای بر مبنای محوری‌بودن روان‌شناسی مثبت‌گرا و معنویت بودیسم در الگوهای نودین‌داری بررسی شد. رفتار مذهبی، هویت اجتماعی، رواداری و تساهل، تیپ‌های روان‌شناختی و طرق و اماکن آرامش‌بخش شرایط علی محسوب می‌شوند. وضعیت فرهنگی خانواده‌ها، وضعیت مصرف فرهنگی و فراغت مصاحبه‌شوندگان را می‌توان شرایط زمینه‌ای و مداخله‌گر دانست. حضور آنان در دوره و کلاس‌ها به‌صورت مجازی با آشنایی و تشویق دوستان صمیمی وخانواده را باید یک راهبرد دانست. راهبرد زنان تهرانی در مواجهه با یک مخاطرة پزشکی یا اجتماعی است. پیامدهای مورد انتظار مصاحبه‌شوندگان خودسازی و خودشناسی، افزایش استقامت، صبر و تحمل، موفقیت، آرامش، خداشناسی و مثبت‌اندیشی است. زنان تهرانی بررسی‌شده از طریق سازوکار «بدعت»، به «برساختن» یا «بازاندیشی» خویشتن بالاخص در مواجهه با مخاطراتی چون مواجهه با بیماری دست می‌زنند.

the sociocultural contexts for women’s inclination toward emerging patterns of religiosity (case study: mysticism, success and yoga classes in tehran)

religiosity represents one of the most significant dimensions of women’s lived experiences. this realm is exceedingly shaped by the transformative wave of global cultural shifts, encompassing the revolution in information technology, individualism, secularization, religious radicalism, social differentiation, integration into global culture, the rise of new lifestyles, and widespread migration. these changes have given rise to novel patterns of religiosity. the everyday life of iranians, from antiquity to the present, has been intertwined with abrahamic religions, zoroastrianism, manichaeism, and various mystical traditions. this pluralistic religious culture has been influenced by global cultural transformations. women living in iran’s metropolises are among the most devout demographic groups. this study employs the grounded theory method with strauss’s approach to map the religiosity of women in tehran during this era of change. the analysis focuses on four components of the coding paradigm, underlined by the positivist psychology and buddhist spirituality in these emerging patterns of religiosity. causal conditions include religious behavior, social identity, tolerance, psychological types, and peaceful pathways or places. contextual and intervening conditions included the cultural background of families, participants’ use of cultural products, and their leisure activities. the strategy tehran women adopt—attending virtual courses and classes—often stems from encouragement by close friends and family and serves as a response to medical or social risks. the anticipated outcomes reported by interviewees include self-improvement, self-awareness, enhanced resilience, patience, success, tranquility, spirituality, and positive thinking. through mechanisms of “innovation” and “heresy,” tehran women engage in reconstructing or rethinking their identities, particularly in confronting challenges such as illness.