تاثیر سرمایۀ فرهنگی بر مدارای اجتماعی در شهرهای کوچک، میانی و کلان‌شهری مورد مطالعه: جوانان سه شهر خواف، سبزوار و مشهد

مدارای اجتماعی پایه و اساس دموکراسی و جامعۀ مدنی است و سرمایۀ فرهنگی یکی از پیش‌شرط‌های به وجود آمدن مدارای اجتماعی در جامعه است. به همین دلیل پژوهش حاضر برآن است تا تاثیر سرمایۀ فرهنگی جوانان را بر مدارای اجتماعی در سه شهر متفاوت به لحاظ جمعیتی، جغرافیایی و فرهنگی سنجش و بررسی قرار دهد. تحقیق حاضر، از حیث نوع، بنیادی و از نظر ماهیت، توصیفی_تحلیلی و پیمایشی است. داده‌ها به دو روش اسنادی و میدانی (پرسش‌نامه) گردآوری شده‌اند. جامعه‌ آماری تحقیق شامل جوانان 35-18 سالۀ سه شهر خواف، سبزوار و مشهد در خراسان رضوی بوده که از طریق فرمول کوکران حجم نمونه، 1135 به دست آمده که در سه شهر مورد نظر به روش نمونه‌گیری خوشه‌ای چند مرحله‌ای توزیع و تکمیل شده است. تجزیه ‌و تحلیل داده‌ها با آزمون تحلیل واریانس، ضرایب هم‌بستگی و رگرسیون چندمتغیره انجام شده است. شاخص‌های سرمایۀ فرهنگی (ذهنی، عینی و نهادی) با 17 گویه و مدارای اجتماعی (هویتی، عقیدتی و رفتاری) با 26 گویه سنجیده شدند. مقدار آلفای کرونباخ، 7/0 به دست آمده که نشان از پایایی ابزار تحقیق است. نتایج تحقیق نشان می‌دهد که با افزایش جمعیت شهرها، مدارای اجتماعی هم افزایش می یابد. با بالارفتن مولفه‌های سرمایه‌های فرهنگی، اعم از عینی، ذهنی و نهادی در بین جوانان، مدارای اجتماعی آنها هم افزایش می‌یابد. تحلیل رگرسیونی شاخصهای سه گانه پژوهش به میزان 59 درصد از تغییرات متغیر وابسته(مدارای اجتماعی) را تبیین می کنند و نتایج، حاکی از آن است که متغیر سرمایۀ فرهنگی ذهنی، بیشترین تاثیر و بعد از این متغیرهای سرمایۀ فرهنگی عینی و نهادی به ترتیب تاثیرات فزایندهای را بر مدارای اجتماعی در سه شهر مورد مطالعه خواهند داشت.

the impact of cultural capital on social tolerance in small towns, middle cities and metropolises: a study of youths in the khaf

social tolerance is the foundation of democracy and civil society, and cultural capital is one of the prerequisites for the emergence of social tolerance in a community. therefore, this study aims to assess the impact of the cultural capital of the youth on social tolerance in three cities that are distinct in terms of population, geography, and culture. this is a fundamental study that adopts a descriptive-analytical and survey method. data was collected using both documentary and field survey methods (questionnaires). the statistical population of the study includes young people aged 18-35 living in three cities of khaf, sabzevar, and mashhad in razavi khorasan province. a sample size of n=1135 was calculated by cochran’s formula for the three cities using a multi-stage cluster sampling method. data analysis was conducted using variance analysis, correlation coefficients, and multiple regression tests. the indices of cultural capital (subjective, objective, and institutional) were measured with 17 items, while social tolerance (identity-related, belief-related, and behavioral) was measured with 26 items. the cronbach’s alpha coefficient was 0.7, indicating the reliability of the research instrument. the results show that with rising population of cities, social tolerance is improved. furthermore, as the components of cultural capital—whether objective, subjective, or institutional—improve among youth, their social tolerance is enhanced as well. the regression analysis of these indicators explains 59% of variance in the dependent variable (social tolerance). according to the findings, subjective cultural capital wields the greatest impact on social tolerance in the studies cities, followed by objective and institutional cultural capital, respectively.