مطالعه کیفی ابعاد اجتماعی – حقوقی گرایش دختران و زنان مجرد به فرزندپذیری با تاکید بر قانون حمایت از کودکان و نوجوانان بی سرپرست و بد سرپرست

در بحث فرزندپذیری با توجه به ترکیب جمعیت کشور و وجود 1496 کودک بی‌سرپرست و بدسرپرست و 157396 دختر و زن مجرد 30 تا 50 ساله ساکن تهران بر اساس آمار سازمان بهزیستی و سرشماری سال 1397 کشور از یک‌سوی و تصویب قانون جدید فرزندخواندگی در سال 1392 از سوی دیگر، انتظار می‌رفت که دختران و زنان مجرد به این قانون اقبال بیشتری نشان دهند، درصورتی که از زمان تصویب این قانون تاکنون حدود 7 درصد از این کودکان پذیرفته شده ­اند. این تحقیق کیفی با هدف شناسایی عوامل موثر بر گرایش جامعه آزمودنی در راستای کاهش موانع متعدد و افزایش عوامل موثر بر گرایش به فرزندپذیری این گروه از اعضای جامعه صورت گرفته است. با روش مصاحبه عمیق و نیمه ساختاریافته در چارچوب «نظریه زمینه‌ای» داده‌های لازم از 16 نفر از دختران و زنان مجرد 30 تا 50 سالة ساکن تهران گردآوری و تنظیم شد. پس از تحلیل یافته‌های پژوهش، «عدم دریافت حمایت نهادی پس از فرزندپذیری» و «نگاه منفی به فرزندداری دختران و زنان مجرد» به‌عنوان شرایط زمینه‌ای، «ایماژ اجتماعی منفی نسبت به فرزندخواندگی دختران و زنان مجرد» به‌عنوان شرط علَی، «تصویب قوانین» به‌عنوان شرط مداخله‌گر، «عدم غلبه منافع فرزندپذیری بر معایب آن در مورد دختران و زنان مجرد» به‌عنوان تعاملات و در نهایت «ضعف استقبال از قانون جدید فرزندخواندگی از سوی دختران و زنان مجرد و نهادهای ذیربط» به‌عنوان پیامد در گرایش دختران و زنان مجرد به اقبال از قانون جدید فرزندخواندگی مشخص شدند.

Qualitative Study of Social-Legal Dimensions of the Tendency of Single Women and Girls to Adopt Children with Emphasis on the Law for the Protection of Parentless and Abused Children and Adolescents

Such issues as divorce, natural and human events, addiction, illicit relationships, temporary marriages and other anomalies have various consequences such as orphan and abused children. Adoption is one of social solutions to this problem. According to Welfare Organization in 2018, 1496 parentless and abused children and adolescents, and 157396 single girls and women aged 30 to 50 years old live in Tehran. After the approval of the New Adoption Law in 2013, it was expected that more single girls and women be accepted due to this law but since then, only about 7% of these children have been adopted. The present qualitative research attempted to identify factors affecting the tendency of the selected population, reducing the number of barriers and increasing the factors influencing the child adoption inclination. The data were collected interviewing with sixteen single girls and women aged 3050 living in Tehran through deep and semistructured interviews based on the “field theory”. The results of this research are: Not receiving institutional support after adoption, negative look on parenting a children as the context conditions, negative social image of adoption as the causal conditions, passing laws as intervening conditions, not overcoming the advantages of adoption to its disadvantages as interactions, and finally, not accepting the New Adoption Law as a consequence.