تجربه زیسته مراقبه گران ویپاسانا و پیامدهای اجتماعی مراقبه گری با تاکید برگرایش به خشونت

مراقبه ویپاسانا به ­عنوان یکی از جریان­ های اصلی مراقبه ­گری در ایران، هدف اصلی خود را مبتنی بر کنترل خشم، پرهیز از خشونت و ایجاد آرامش برای پیروان می ­داند. بررسی چنین پیامدهایی نیازمند مطالعه علمی است و خلاء مطالعات جامعه­ شناختی در این زمینه وجود دارد. بر همین اساس این پژوهش، به­ دنبال مطالعه تجربه زیسته مراقبه ­گران و یپاسانا و پیامدهای اجتماعی آن با تاکید بر گرایش به خشونت می ­باشد. خشونت مورد مطالعه شامل خشونت کلامی، فیزیکی، نمادین و سیستمی است. مراقبه ­گران نیز شامل افرادی هستند که حداقل یک دوره ده روزه مراقبه ویپاسانا را گذرانده ­اند. روش­ شناسی پژوهش کیفی بوده و از روش تحلیل تماتیک استفاده شده است. روش نمونه­­ گیری، هدفمند است و با چهارده نمونه مصاحبه شده است. یافته ­های پژوهش نشان می­دهد که مراقبه‌گران ­ویپاسانا در مواجه با خشونت نمادین و سیستمی به دو گروه تقسیم می­ شوند، گروه اول این دو بعد از خشونت را ادراک می­ کنند و گروه دوم ادراکی از آن ندارند. مراقبه ­گران گروه اول و همچنین تمامی مراقبه ­گران در برابر خشونت کلامی و فیزیکی به دو صورت منفعل و فعال همراه با ساز و کارهای خاص خود به خشونت پاسخ می­ دهند. مراقبه ­گران ویپاسانا، در مراحل مختلف مراقبه ­گری با آموزه­ هایی که در خصوص عدم وابستگی مادی و معنوی و عدم واکنش به خوشایندها و ناخوشایندها کسب می ­کنند، زندگی خود را در جهت پذیرش و تسلیم وضعیت موجود هدایت می­ کنند. تعاملات اجتماعی درون­ گروهی مراقبه­ گران علاوه بر اینکه سبب کاهش سرمایه اجتماعی برون­ گروهی آن­ها شده است، زمینه جدایی خودخواسته و آگاهانه مراقبه­ گران و انزوای اجتماعی آن­ها را فراهم ­آورده است.

Lived Experience of Vipassana Meditators and the Social Consequences of Meditation with an Emphasis on Violence

Vipassana meditation is one of the main courses of meditation in Iran. The main purpose of Vipassana meditation is to control anger, to avoid violence, and to provide peace to its followers. Investigation of such consequences requires scientific study and there is a lack of sociological studies in this regard. Accordingly, this research seeks to study lived experiences of Vipassana meditators and the social consequences of meditation with an emphasis on violence. The violence studied includes verbal, physical, symbolic, and systemic violence. Meditators also include people who have spent at least a 10day Vipassana Meditation course. The research was qualitative and thematic analysis method was used. The sampling method was purposeful and fourteen samples were interviewed. Results show that Vipassana meditators are divided into two groups in the face of symbolic and systemic violence: the first group perceives these two dimensions of violence and the second group does not perceive it. The first group as well as all the meditators respond to verbal and physical violence in two passive and active ways with their own mechanisms. Vipassana meditators accept the present situation and submit to it. This is due to Vipassana’s teachings about material and spiritual dependence and nonresponse to pleasures. Intragroup social interactions mediators reduce their outer social capital. This has made meditators consciously tend to seclude from other groups and move towards social isolation.