بازسازی معنایی تجربه زنان از روابط مادر شوهر و عروس(ارائه یک نظریه زمینه‌ای)

در جامعه ایران همانند جوامعی، مانند هند، چین و ویتنام،... روابط بین مادر شوهر و عروس همواره از حساس‌ترین و شکننده‌ترین روابط محسوب شده و در محیط خانواده‌ها مسئله‌ساز بوده است. در این راستا، این پژوهش با اتخاذ رویکردی کیفی و با هدف درکی پدیدارشناسانه از روابط بین مادر شوهر و عروس صورت پذیرفته است. بر این اساس، با به‌کارگیری روش نظریه زمینه‌ای و تکنیک مصاحبه عمیق نیمه ساختارمند به مطالعه تجربه مستقیم 29 زن (از شهرهای مختلف) از رابطه مادر شوهر و عروس پرداخته شده است.داده‌های حاصل از مصاحبه ­ها به مقولة مرکزی «پذیرش جایگاه من» در این رابطه اشاره داشت، به موقعیتی در دل جامعه‌ای در حال گذار که تعریف و جایگاه هردو نقش با مسئله ابهام نقش از سوی طرفین روبه‌رو است. مصاحبه‌ها گویای این مسئله بود که عوامل علّی (مقولات حمایت­گری، دخالت، سلطه و خودمحوری، تخریب و توطئه، حسادت و پذیرش به‌عنوان عضو خانواده) و عوامل زمینه‌ای (مقولات فرهنگ سنتی و مردسالاری) بر این رابطه و درک از آن تاثیرگذار بوده‌اند و راهبردها تحت تاثیر عوامل مداخله‌گر، (مقولات استقلال مالی طرفین، سطح توقعات طرفین، سطح تحصیلات، سطح جهیزیه، سن، حمایت خانواده، توانایی همدلی و هم ذات پنداری)، از راهبردهای منفعلانه تا فعال متفاوت بوده است و بر اساس راهبردهای طرفین پیامدهای متنوعی، مانند پیامدهای مثبتی چون به وجود آمدن رابطه مادر دختری و حس حمایتگری، حس صمیمیت،  دوستی و پیامدهای منفی، همانند آسیب‌های روانی، کینه‌توزی و حس دشمنی، قطع رابطه و آرزوی مرگ و کیفر برای طرف مقابل را می‌توان نام برد.

Semantic Reconstruction of Women’s Experiences of Mother-in-Law and Bride Relationship (Introducing a Grounded Theory)

In Iranian society, as in societies such as India, China and Vietnam, etc. the relationship between motherinlaw and the bride has always been considered the most sensitive and fragile relationship and has been problematic in the family environment. In this regard, this research has been done by adopting a qualitative approach and with the aim of a phenomenological understanding of the relationship between motherinlaw and bride. Accordingly, grounded theory and indepth interview technique were used to study the direct experience of 29 women from different cities. After collecting data and analyzing them paradigmatic model of the relationship between motherinlaw and bride around the core category “accepting my position” was drawn. Interviews showed that causal factors (support, interference, domination, selfcenteredness, destruction, conspiracy, jealousy, and acceptance as a family member) and contextual factors (traditional culture and patriarchy) have influenced this relationship and its understanding. The strategies adopted by these women under the influence of intervening conditions (financial independence of the parties, level of expectations of the parties, level of education, level of dowry, age, family support, ability to sympathize) include passive strategies such as silence, coercion without argument, apology and condescension, active strategies such as problemsolving dialogue, confrontation, and argument. The strategies have had various positive and negative consequences such as motherdaughter relationship and sense of support, sense of intimacy, friendship, as positive and psychological trauma, resentment, hostility, the severance of the relationship, the desire for death, and punishment for the other party as negative ones.