فهم کودکان سه تا شش ساله شهر مشهد درباره زنانگی در دو عرصۀ خصوصی و عمومی

هویت زنانه به معنای بایسته‌هایی است که در نقش‌های جنسیتی فرد به اجرا در‌می‌آید. ادبیات تحقیق نقش‌های زنانه را در دو عرصۀ خصوصی یعنی خانه و عرصۀ عمومی یعنی جامعه همواره موردبررسی قرار داده است. اتخاذ رویکرد کیفی و گفت‌وگو با کودکان برای بررسی مفهوم زنانگی در این دو عرصه از جمله حوزه‌های مورد نیاز برای گسترش در ادبیات پژوهش است. از آنجایی که هر فرهنگی الزامات هویتی خاص خود و اَشکال مختلف بروز این هویت جنسیتی را دارد، در این پژوهش، گسترۀ فرهنگی شهر مشهد مورد بررسی قرارگرفت. هشتاد و سه کودک سه تا شش ساله در نواحی پنج‌گانه طبقه‌بندی منزلت اجتماعی شهر مشهد در این پژوهش شرکت داشتند. در پژوهش کیفی حاضر با روش پدیدارشناسی تفسیری، از طریق بازی با اسباب‌بازی‌ها و کارت‌ها، نقاشی، داستان دیجیتال و گفت‌وگو با کودکان، مصاحبۀ نیمه‌ساختاریافته انجام شد. نتایج پژوهش کیفی حاضر نشان داد که در نگاه کودکان، عرصۀ خصوصی قلمروی خاص زنان محسوب می‌شود. در این عرصه زنان مسئولیت رسیدگی به امور خانه را بر عهده دارند که شامل آشپزی، نظافت و مراقبت از کودکان است. در عرصۀ اجتماعی، زنان حضور خیلی کم‌رنگ‌تری نسبت به مردان دارند و بیشتر در شغل‌هایی چون معلمی، پزشکی یا پرستاری شاغل‌اند. در نگاه ِکودکان زنان با مفهوم مراقبت و توانمندی در خانه و ترس و ناتوانی مالی، شناختی، جسمی و عملکردی در بیرون از محیط خانه شناخته می‌شوند. دوگانه‌های مشخصی در هویت جنسیتی زنانه به چشم می‌خورد که می تواند موضوع تفکرو پژوهش راجع به مفهوم زنانگی و به‌طور کلی، جنسیت باشد.