رابطه چاقی با نوبت ‌کاری؛ مطالعه گذشته ‌نگر

چکیده   اهداف: چاقی یکی از معضلات بهداشتی بوده و از عوامل ایجادکننده سایر بیماری‌هاست. عوامل خطر متعددی در ایجاد چاقی موثر است که یکی از این عوامل ، کار در نوبت‌کاری است. در این مطالعه سعی داریم تا با استفاده از تحلیل چندسطحی که روشی کارا در تحلیل داده‌های همبسته و طولی است، در یک بررسی طولی و با کنترل عوامل مخدوشگر، به مطالعه تاثیر کار در نوبت‌کاری با چاقی بپردازیم.   روش‌ها: داده‌های استفاده‌شده در این مطالعه با استفاده از مشاهدات سالیانه مرکز بهداشت حرفه‌ای شرکت فولاد مبارکه اصفهان در طی سال‌های 1380 تا 1389 و از بین کلیه پرسنل شاغل در این شرکت استخراج و طی یک مطالعه طولی تحلیل شد. در این مطالعه اثر متغیر نوبت‌کاری بر چاقی افراد مورد بررسی با تعدیل اثر متغیرهای فشار خون، سن و میزان تحصیلات ارزیابی شد. نرم‌افزار mlwin 2.1 جهت برازش تحلیل چندسطحی استفاده شد.   یافته‌ها: تعداد افراد شرکت‌کننده در این مطالعه 6713 و با متوسط 7 و دامنه تکرار 10 بود. 2/45% افراد مورد مطالعه را روزکارها، 6% را نوبت‌کار هفتگی و 8/48% را نوبت‌کار معمولی تشکیل می‌دادند . در این مطالعه با کنترل عوامل مخدوشگر، نوبت‌کاری با چاقی رابطه نشان داد (005/0= p ). همچنین نتایج بیشتر نشان‌دهنده کاهش شاخص توده بدنی نوبت‌کارهای هفتگی نسبت به روزکارها بود. نتیجه‌گیری: از آنجایی که در بیشتر مطالعات به نوبت‌کاری به‌عنوان عامل افزایش‌دهنده چاقی اشاره شده است، می‌توان از الگوی کاری کارخانه فولاد مبارکه اصفهان در نحوه زمانبندی کاری، نحوه پرداخت‌ها و پاداش‌ها به‌عنوان الگوی مناسب جهت کاهش اثر نوبت‌کاری بر چاقی استفاده نمود .