شناسایی و اولویت بندی شاخص های ارزیابی جذابیت نسبی بازارهای صادراتی (مورد مطالعه: بازار صادراتی روسیه)

انتخاب بازار هدف مناسب، یکی از الزامات اصلی کسب سود در فرایند صادرات و حضور موفق در بازارهای بین‌المللی محسوب می‌شود و سیاست‌گذاری موثر در حوزه صادرات، مستلزم شناسایی بازارهای صادراتی و محصولات اولویت‌دار برای سرمایه‌گذاری‌های آتی است. در این مقاله، شاخص‌های جذابیت بازارهای صادراتی از طریق مصاحبه با خبرگان و بهره‌گیری از روش مرور اسنادی، استخراج و سپس، با استفاده از روش تحلیل سلسله‌مراتبی ahpاولویت‌بندی شده‌اند؛ داده‌ها مبتنی بر تحلیل محتوای مصاحبه‌های حضوری صورت گرفته در مورد شاخص‌ها، با 15 مدیر صادرکنندهنمونه کشور است. در انتها نیز، با بهره‌گیری از شاخص‌های استخراج شده، جذابیت بازار صادراتی کشور روسیه برای صادرات محصولات ایرانی، به‌عنوان نمونه؛ مورد ارزیابی قرار گرفته است.نتایج تحلیل‌ها، بیانگر آن است که اولاً اولویت شاخص‌های ارزیابی جذابیت بازارهای صادراتی با توجه به ویژگی‌های خاص هر بازار مشخص می‌شود؛ ثانیاً، شاخص‌های فاصله جغرافیایی با مبدا، اندازه بازار، سهم واردات در تجارت کشور مقصد و شدت رقابت از بیشترین اولویت و اهمیت در مقایسه با سایر شاخص‌ها برخوردارند. هم‌چنین، مدیران مورد مصاحبه در این تحقیق، صادرات به روسیه را به‌طور کلی جذاب می‌دانستند اما بازار روسیه را، یک بازار صادراتی چالشی نیز توصیف نموده‌اند که موفقیت در آن برای صادرکنندگان ایرانی، مستلزم توجه به نکاتی ویژه است.

Identification and prioritization of indicators of relative attractiveness of export markets (Case Study: Russian Export Market)

Choosing a suitable target market is one of the main requirements for making a profit in the export process and a successful presence in international markets. Accordingly, effective policy making in the field of export requires the identification of export markets and priority products for future investments. In this paper, the hierarchical analysis methodology is used in which a decision issue is divided about the indicators of attractiveness of export markets to different levels of purpose, criteria, sub criteria and options. Comprehensive ranking of 16 indicators for assessing the attractiveness of export markets and selecting the appropriate options for final selection of important indicators in assessing the attractiveness of an export market, taking into account the 16 main criteria, including the criteria of the geographical distance of origin with the target market, the size of the market (demand), the share of imports in the destination country’s trade, the rate of growth of market, the rate of  market profir