تاثیر ماساژ بازتابی کف پا بر کیفیت خواب بیماران همودیالیزی: یک مطالعه کارآزمایی بالینی

مقدمــه: اختــلالات خــواب یکــی از مهمتریــن مشــکلاتی اســت کــه بیمــاران همودیالیــزی بــا آن مواجــه هسـتند. از طرفـی دیگـر بیشـترین روشـی کـه در حـال حاضـر بـرای درمـان اختلالات خـواب توسـط ایـن بیمـاران اسـتفاده میگـردد درمـان دارویـی اسـت. لـذا انجـام مداخلـه ای بـدون عارضـه و کارآمـد جهـت رفـع اختلالات خـواب در ایـن بیمـاران اهمیـت ویـژه ای دارد. هـدف از مطالعـه حاضـر، بررسـی تاثیـر ماسـاژ بازتابـی کـف پـا بـر کیفیـت خـواب بیمـاران همودیالیـزی بـود. روش کار: مطالعـه حاضـر از نـوع کارآزمایـی بالینـی تصادفـی شـده بـود کـه بـر روی 62 بیمـار همودیالیـزی شـهر قزویـن در سـال 1394 انجـام شـد. بیمـاران بـا اسـتفاده از روش تصادفـی بـه دو گـروه کنتـرل و مداخلـه تقســیم بنــدی شــدند. قبــل از مداخلــه پرسشــنامه کیفیــت خــواب پیتزبــورگ بــرای بیمــاران هــر دو گــروه تکمیـل شـد. در گـروه مداخلـه، ماسـاژ بازتابـی کـف پـا بـه مـدت 12 جلسـه (سـه روز در هفتـه بـه مـدت پرسشــنامه کیفیــت 4 هفتــه) 30 دقیقــه ای (هــر پــا 15 دقیقــه) انجــام شــد. پــس از انجــام مداخلــه مجــددا خـواب بـرای بیمـاران هـر دو گـروه تکمیـل شـد. داده هـا بـا اسـتفاده از نـرم افـزار آمـاری spss نسـخه 24 و آزمونهــای توصیفــی و تحلیلــی مــورد تجزیــه و تحلیــل قــرار گرفــت. یافته هــا: ماسـاژ بازتابـی کـف پـا بهبـودی مطلوبـی در کیفیـت خـواب را در گـروه مداخلـه در طـول زمـان نشـان داد (p<0/001) ایـن در حالـی اسـت کـه در گـروه کنتـرل تفـاوت معنـی داری از نظـر کیفیـت خـواب در طـول زمـان مشـاهده نشـد (p>0/05). نتیجــه گیــری: نتایـج مطالعـه حاضـر نشـان داد کـه اسـتفاده از ماسـاژ بازتابـی کـف پـا، موجـب بهبـودی کیفیـت خـواب بیمـاران همودیالیـزی میشـود. بنابرایـن از ماسـاژ بازتابـی کـف پـا میتـوان بـه عنـوان یـک مداخلـه مفیـد و موثـر در بهبـود کیفیـت خـواب بیمـاران همودیالیـزی اسـتفاده نمـود.

Effect of Foot Reflexology Massage on Sleep Quality in Hemodialysis Patients: A Randomized Control Trial

Introduction: Sleep disorders are the most important problems which hemodialysis patients faced with them. On the other hand, medication is the most common way to treat sleep disorders these days. Thus, an uncomplicated and effective intervention is particularly important in order to overcome sleep disorders in these patients. The aim of this study was to evaluate the effect of foot reflexology massage on sleep quality in hemodialysis patients.Methods Materials: This study is a randomized clinical trial that was conducted on 62 hemodialysis patients in Qazvin. Patients randomly divided into two groups of control and intervention. Before the intervention Pittsburgh Sleep Quality Index Questionnaire for all patients in both groups was completed. In intervention group, foot reflexology massage was implemented by the researcher assistants for 12 sessions (Three times a week for 4 weeks) and 30 minutes in each session (15 minutes each leg). After the intervention, sleep quality questionnaire was completed for patients again. Data were analyzed using SPSS version 24 and statistical tests including chisquare, independent t, repeated measures and general linear model. P<0.05 is considered as a level of significance.Results: There was a significant increase in sleep quality for the intervention group. Foot Reflexology Massage in the intervention group showed good improvement over time (P=0.001). However, no significant difference was observed in sleep quality over time for the control group (P=0.096).Conclusions: The results of the present study indicated that the use of foot reflexology massage improves sleep quality in hemodialysis patients. Therefore, it can be recommended as a useful and effective intervention for improvement of sleep quality in patients on.hemodialysis