کارکرد الگوی بازدارندگی در جنگ پیشگیرانه امریکا علیه عراق در سال 2003 م(با تاکید بر عوامل اثرگذار داخلی عراق)

بازدارندگی راهبردی است که طی آن یک قدرت، از تهدید به انتقام‌گیری برای ممانعت از حمله دشمن استفاده می‌کند. ایده بازدارندگی به اندازه خودِ جنگ قدمت دارد. با توجه به توانمندی‌های نظامی طرفین، دو نوع بازدارندگی متقارن و نامتقارن قابل بحث است. در بازدارندگی نامتقارن موازنه وحشت اساس توازن خواهد بود و در آن از الگوها، روش‌ها و سخت‌افزارهای ناهمگون، ناهم‌جنس و متفاوت استفاده می‌شود. بهانه وجود سلاح‌های کشتار جمعی در عراق از سوی آمریکا به نوعی عدم تعادل و حالت بازدارندگی نامتقارن را بین رژیم عراق و ایالات متحده آمریکا ترسیم نمود. کشور عراق از ده سال قبل از تهاجم آمریکا و متحدین به آن با معارضه گروه‌های داخلی و مخالفت‌های بین‌المللی روبه‌رو بوده است. از دید صاحب‌نظران علل ریشه‌ای بحران عراق در دو دسته عوامل داخلی و عوامل خارجی قابل برشماری است. شرایط به وجود آمده پس از حادثه 11 سپتامبر، موجب شد تا دولتمردان ایالات متحده آمریکا سیاست خارجی یک‌جانبه‌گرایی، تهدید و اجبار را در فضای سیاسی بین‌المللی اتخاذ نمایند. دو رویداد یعنی فروپاشی ابرقدرت شوروی و ظهور آشکار ابرتروریسم به یکباره نشان دادند که بازدارندگی در قالب یک راهبرد، برای آمریکا دیگر موضوعیت ندارد و به جای آن «ره‌نامه جنگ پیشگیرانه» به عنوان جایگزین اتخاذ گردید. نتایج این تحقیق نشان داد که تعداد 12 عامل اثرگذار داخلی بیشترین تاثیر را در این خصوص داشته‌اند که عدم درک راهبردی صدام از رفتار جامعه بین‌الملل، به ویژه آمریکا و روسیه در تهاجم به آن کشور، مهم‌ترین عامل شکست بازدارندگی نظامی عراق بوده است. نوع تحقیق توسعه‌ای کاربردی و روش آن توصیفیتحلیلی با رویکرد موردی زمینه‌ای بوده و هدف آن بررسی کارکرد الگوی بازدارندگی در جنگ پیشگیرانه امریکا علیه عراق در سال 2003 م با تاکید بر عوامل داخلی عراق است.