سناریوهای ممکن در آینده پژوهی روابط خارجی ایران و عربستان مبتنی بر تحولات منطقه عربی

در تحقیق حاضر که مستخرج از رساله دکتری است محقق به دنبال طرح سناریوهای ممکن مبتنی بر تحولات منطقه عربی است. به منظور انجام صحیح و علمی پژوهش، ابتدا این سوال طرح می‌گردد که مهم‌ترین سناریوهای ممکن در روابط خارجی ایران وعربستان مبتنی بر تحولات ژئوپلتیکی منطقه عربی چیست؟ نوع تحقیق ، کاربردی و روش تحقیق تحلیلی توصیفی (با استفاده از تکنیک گلوله برفی) است. در این روش 25 نفر از اساتید و افراد نخبه با ویژگی‌های خاص انتخاب و از طریق پرسشنامه مورد سوال قرار گرفتند که از طریق این خبرگان مولفه‌ها، شاخص‌ها و گویه‌ها ارزیابی شده و در نهایت پرسشنامه برای آن‌ها ارسال گردید.پس از تایید پایایی و روایی پرسشنامه، جهت تحلیل نتایج از آزمون فریدمن استفاده شد. مهم‌ترین شاخص‌ها برابر آزمون فریدمن، در آینده پژوهی مولفه‌های پنج گانه روابط خارجی ایران وعربستان عبارت‌اند از: ایدئولوژی اسلامی انقلاب(اختصاصاً مسائل مربوط به نفوذ انقلاب)، موقعیت، ایدئولوژی(اختلاف فکری دو کشور مثل قرائت از اسلام و ... است)، اختلاف ساختاری، مهارت‌های نظامی. و مهم‌ترین مولفه‌های تاثیرگذار در تدوین سناریوی ممکن در روابط خارجی ایران و عربستان به ترتیب اهمیت؛ دفاعی، فرهنگی، سیاسی، اجتماعی و اقتصادی است که سناریوهای محتمل هم برهمین مبنا نوشته شده است. همچنین محقق به این نتیجه می‌رسد مهم‌ترین تحولات تاثیر گذارمنطقه ای در روابط خارجی دو کشور، تحولات یمن، تحولات عراق، تحولات سوریه، تحولات بحرین، تحولات لبنان وفلسطین و...است. بنابراین پیشنهاد می‌کند ملاحظات راهبردی در خصوص تنظیم روابط با عربستان سعودی با ترسیم اهداف مرحله ای و حرکت‌های گام به گام و تدریجی اتخاذ گردد.