آمایش دفاعی - امنیتی شهرها با بهره‌گیری از تحلیل فضایی آسیب‌پذیری کالبدی و نظامی(مطالعه موردی: شهر زاهدان)

برنامه‌ریزی آمایش سرزمین دارای دو بُعد توسعه‌ای و دفاعی - امنیتی بوده که نظربه اهمیت فراوان بُعد دفاعی - امنیتی در امنیت ملی کشورها، بایستی طرح‌های کلان توسعه سرزمینی توجه ویژه‌ای به آن نماید. از مهم‌ترین راهبردهای این بعد در طرح‌های آمایش سرزمین می‌توان به ملاحظات و ضوابط پدافند غیرعامل اشاره کرد که درراستای کاهش آسیب‌پذیری کالبدی - نظامی شهرها نقش‌آفرینی می‌کند. ازاین‌رو، هدف این پژوهش آمایش دفاعی- امنیتی شهر زاهدان با بهره‌گیری از تحلیل فضایی آسیب‌پذیری کالبدی- نظامی بوده و این امر با تلفیق الگوهای تصمیم‌گیری چندمعیاره و سامانه اطلاعات جغرافیایی صورت می‌پذیرد. روش‌شناسی این پژوهش از گونه توصیفی - تحلیلی بوده و از تکنیک ahp در نرم افزار expert choice جهت وزن‌دهی به معیارهای آسیب‌پذیری پژوهش استفاده شده است. همچنین، برای پهنه‌بندی آسیب‌پذیری شهر زاهدان از تکنیک فازی در نرم‌افزار arcgis 10.5 و با به‌کارگیری 13 معیار بهره برده شده است. نتایج تحلیل‌های فضایی به‌دست‌آمده از نقشه‌ها، ازیک‌سو نشانگر بیشترین میزان آسیب‌پذیری در مناطق مرکزی و کمترین میزان آن در محدوده شمالی شهر است. ازدیگرسو، با توجه به معیارهای پژوهش، میزان آسیب‌پذیری محدوده غربی شهر نسبت به محدوده شرقی پایین‌تر است.

Defensesecurity planning of cities using spatial analysis of physical and military vulnerability (Case study: Zahedan)

Spatial planning has two developmental and defensesecurity dimensions which, in view of the great importance of defensesecurity dimension in the national security of countries, should pay special attention to largescale territorial development plans. One of the most important strategies in this dimension in land use planning is to consider passive defense considerations that play a role in reducing the physicalmilitary vulnerability of cities. Therefore, the purpose of this study was to determine the securitydefense preparedness of Zahedan using spatial analysis of militaryphysical vulnerability and this was done by integrating multicriteria decisionmaking models and geographic information system (GIS). The methodology of this study is descriptiveanalytical and the AHP technique in Expert Choice software was used to weight the research vulnerability criteria. Also, fuzzy technique in ArcGIS 10.5 software with 13 criteria has been used to map Zahedan vulnerability. The results of the spatial analysis of the maps show, on the one hand, the highest vulnerability in the central areas and the least in the northern part of the city. On the other hand, according to the research criteria, the vulnerability of the western boundary of the city is lower than the eastern boundary.