مقایسه تعیین ‌کننده‌های شناختی- رفتاری رفتارهای پرخطر جنسی در جوانان: کاربرد مدل Prototype Willingness

هدف: با توجه به افزایش روز افزون رفتارهای پرخطر جنسی، شناسایی عوامل موثر بر آن می تواند در طراحی مداخلات پیشگیرانه مفید باشد. لذا مطالعه حاضر به دنبال تعیین کننده های شناختی هیجانی رفتارهای پر خطر جنسی در میان جوانان با استفاده از مدل prototype willingness انجام گرفته است.مواد و روش ها: در این مطالعه توصیفی تحلیلی، 400 نفر از جوانان 18 الی 28 ساله شهر زنجان به روش نمونه گیری غیرتصادفی و درسترس از محل های اجتماع جوانان مثل مراکز تفریحی انتخاب شده بودند. برای گردآوری اطلاعات از پرسش نامه های استاندارد شامل سابقه رفتارهای پرخطر جنسی، خودکنترلی و پرسش نامه مبتنی بر سازه های مدل p/w استفاده گردید. یافته ها: نتایج نشان داد که رفتارهای پرخطر جنسی در پسران (7/62 درصد) بیش تر از دختران (3/37 درصد) می باشد. بین رفتارهای پرخطر جنسی و خودکنترلی (001/0>p) ارتباط معنی داری یافت شد. از میان سازه های مدل p/w، قصد رفتاری (001/0>p) و هنجارهای اجتماعی (005/0>p) پیشگویی کننده های مستقیم و معنی دار رفتارهای پرخطر جنسی در دختران بودند. در حالی که هیچ کدام از سازه های مدل p/w، قادر به پیش بینی معنی دار رفتارهای پرخطر جنسی در پسران نبود (05/0>p). در پسران، تجارب قبلی از رفتارهای پرخطر جنسی، در شکل گیری تصورات (039/0=p) و تصورات در ایجاد تمایلات مثبت نسبت به رفتارهای پرخطر جنسی (004/0=p) معنی دار بوده است. هم چنین، در پسران، نگرش با قصد رفتاری (001/0>p)، تمایلات رفتاری (001/0>p) و هنجارهای اجتماعی (001/0>p) به طور معنی داری ارتباط داشت.نتیجه گیری: مطابق با یافته های مطالعه حاضر، هنجارهای انتزاعی و قصد رفتاری مهم ترین عوامل تاثیرگذار بر رفتارهای پرخطر جنسی در دختران می باشد. در پسران هم، تجارب قبلی نقش مهمی در شکل گیری تصورات و تمایلات آن ها نسبت به رفتارهای پرخطر جنسی داشته است