اثرات عصاره هیدروالکلی پروپولیس بر مهار تغییرات تخمدانی حاصل از شیمی‌درمانی با سیکلوفسفامید در موش صحرایی

هدف: یکی ازمخرب‌ترین اثرات جانبی شیمی‌درمانی، آسیب به سیستم تولید مثل می‌باشد. سیکلوفسفامید (ctx) به عنوان یکی از پرمصرف‌ترین داروهای شیمی‌درمانی، دارای اثرات سمی و غیرقابل بازگشتی بر تخمدان می‌باشد. هدف از این مطالعه بررسی اثرات عصاره‌ی هیدروالکلی بره موم (پروپولیس) بر بهبود ساختار و عملکرد تخمدان موش صحرایی آسیب‌دیده  ناشی از شیمی‌درمانی با سیکلوفسفامید می‌باشد.مواد و روش‌ها: این پژوهش بر روی 40 سر موش صحرایی ماده نژاد wistar انجام شد (5 گروه 8 تایی) شامل: گروه کنترل؛ دریافت فقط حلال پایه (حلال پروپولیس)، گروه شاهد؛ دریافت آب مقطر به‌صورت داخل صفاقی به مدت 14 روز و سیکلوفسفامید یک بار با دوزmg/kg 200 در روز 15 بارداری، گروه‌های 3، 4 و 5  شامل موش‌هایی که به ترتیب پروپولیس با دوزmg/kg 200 و 100 و 50 (14روز به‌صورت داخل صفاقی) و سیکلوفسفامید یک بار با دوزmg/kg 200 در روز 15 بارداری دریافت کردند.24 ساعت بعد از آخرین تزریق، خونگیری جهت سنجش میزان هورمون 17بتا-استرادیول سرم انجام شد. سپس تخمدان راست تمام حیوانات جهت مطالعات هیستوپاتولوژیک در محلول بوئن ثابت شده و برش‌های بافتی تهیه و رنگ‌آمیزی انجام شد. تخمدان چپ آن‌ها نیز پس از فریز نمودن، هموژنیره و سانتریفوژ گردید و از مایع رویی آن برای سنجش فاکتورهای استرس اکسیداتیو tac و mda بر اساس روش ذکر شده در کیت‌های مربوطه استفاده شد.یافته‌ها: استفاده از عصاره هیدروالکلی پروپولیس با دوزهایmg/kg 200، 100، 50 باعث مهار کاهش تعداد انواع فولیکول‌های تخمدانی و قطر ائوسیت، کاهش تعداد فولیکول‌های آترتیک، افزایش میزان هورمون 17 بتا–استرادیول، افزایش سطح فاکتور آنتی‌اکسیدان کل (tac) و کاهش سطح مالون دی آلدئید (mda) در مدل شیمی‌درمانی گردید.نتیجه‌گیری: این مطالعه نشان داد که عصاره‌ی هیدروالکلی پروپولیس به طور قابل ملاحظه‌ای از اثرات مخرب سیکلوفسفامید بر ساختار و عملکرد تخمدان جلوگیری می‌کند. 

the effects of the proposed hydro alcoholic extract on inhibition of ovarian changes caused by chemotherapy with cyclophosphamide in rats

introduction: one of the most destructive side effects of chemotherapy is damage to the reproductive system. cyclophosphamide (ctx), as one of the most widely used chemotherapy drugs, has toxic and irreversible effects on the ovary. this study aims to investigate the effects of hydroalcoholic extract of proposes on improving the structure and function of rat ovaries damaged by chemotherapy with cyclophosphamide.materials and methods: this research was conducted on 40 female westar rats (5 groups of 8), including the sham group; receiving only the basic solvent (proposed solvent), the control group; receiving distilled water intraperitoneal for 14 days and cyclophosphamide once with a dose of 200 mg/kg on the 15th day of pregnancy, groups 3, 4 and 5 including mice that received proposes with a dose of 200, 100 and 50 mg/kg respectively (14 days, intraperitoneal) and cyclophosphamide once at a dose of 200 mg/kg on the 15th day of pregnancy. 24 hours after the last injection, blood was taken to measure the level of serum 17-beta-estradiol hormone. then, the right ovaries of all animals were fixed in bouin’s solution for histopathological studies, and tissue sections were prepared and stained. after freezing, their left ovary was homogenized and centrifuged, and its supernatant was used to measure the oxidative stress factors tac and mda according to the method mentioned in the relevant kits.results: the use of the proposed hydro alcoholic extract with doses of 50, 100, and 200 mg/kg inhibits the decrease in the number of ovarian follicles and oocyte diameter, decreases the number of athreptic follicles, increases the amount of 17-beta-estradiol hormone, and increases the level of total antioxidant factor (tac) and reducing the level of malondialdehyde (mda) in the chemotherapy model.conclusion: this study showed that the hydro-alcoholic extract of proposes significantly prevents the destructive effects of cyclophosphamide on the structure and function of the ovary.