مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه بر بهبود نگرانی و تنظیم هیجانی در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا

هدف: هدف از این مطالعه مقایسه اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی (mindfulness-based cognitive therapy,mbct) و تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه (transcranial direct-current stimulation, tdcs) بر بهبود نگرانی و تنظیم هیجانی در بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا بود.مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع نیمه‌آزمایشی- دو گروه آزمایشی و یک گروه دارونما با پیش‌آزمون-پس‌آزمون بود. نمونه‌گیری به صورت موارد در دسترس صورت گرفت و تعداد 36 نفر از بیماران مبتلا به فیبرومیالژیای مراجعه‌کننده به متخصصان روماتولوژی در سال 1399 در شهر تهران در این پژوهش انتخاب و به طور تصادفی در سه گروه mbct، tdcs و دارونما قرار گرفتند. بیماران قرار گرفته در گروه‌های آزمایش و دارونما دو نوبت یعنی پیش از مداخله و پس از آن، پرسش‌نامه 16 سوالی نگرانی پنسیلوانیا و پرسش‌نامه 36 سوالی نظم‌جویی شناختی هیجان را تکمیل نمودند.یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس چند‌متغیره نشان داد که در مورد متغیر نگرانی، هر دو درمان در مقایسه با گروه دارونما اثر‌بخش بودند، به علاوه اثربخشی mbct به صورت معناداری از tdcs بیش‌تر بود (0.05p<). در زمینه مولفه‌های تنظیم هیجانی، درمان tdcs در مقایسه با گروه دارونما فقط در مولفه هیجان منفی به صورت معناداری موثر بود، در حالی که تاثیر درمان mbct در مقایسه با گروه دارونما در هر دو مولفه هیجان منفی و هیجان مثبت معنادار بود (0.05p<).نتیجه‌گیری: بر اساس نتایج این پژوهش، استفاده از هر دو درمان شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آگاهی و تحریک الکتریکی مستقیم از روی جمجمه جهت درمان بیماران مبتلا به فیبرومیالژیا پیشنهاد می‌شود. 

effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy and transcranial direct-current stimulation on worry and emotion regulation in fibromyalgia patients

introduction: the aim of this research was a comparison of the effectiveness of mindfulness-based cognitive therapy (mbct) and transcranial direct-current stimulation (tdcs) in worry, emotion regulation, and their subcomponents in fibromyalgia patients.materials and methods: the study was a semi-experimental pretest-posttest with two experimental and one sham group. 36 people were selected by the available sampling method from fibromyalgia patients who were referred to rheumatologists in tehran during 1399 and randomly classified into three mbct, tdcs, and sham groups. the members of these groups were asked to complete the penn state worry questionnaire (pswq) and the cognitive emotion regulation questionnaire (cerq) before and after the intervention.results: multivariate covariance analysis showed that in terms of worry variable, both treatments were effective in comparison with the sham group, also the mbct was significantly more effective than tdcs (p<0.05). in terms of emotion regulation components, a significant difference between tdcs and the sham group was seen in negative emotion. however, the mbct method was significantly more effective than the sham group in both negative and positive emotion components of emotion regulation (p<0.05).conclusion: based on the results of this study, it is recommended to employ both mbct and tdcs to treat fibromyalgia patients.