بررسی تاثیر دهانشویه بی‌کربنات سدیم در پیشگیری از بروز و شدت موکوزیت دهانی در بیماران تحت شیمی‌درمانی

هدف: موکوزیت دهانی از ناتوان‌کننده‌ترین عوارض شیمی‌درمانی است که به شدت وضعیت تغذیه این بیماران را تحت تاثیر قرار می‌دهد. از این‌رو مطالعه حاضر با هدف بررسی تاثیر دهانشویه بیکربنات سدیم بر پیشگیری، بروز و شدت موکوزیت دهانی در بیماران مبتلا به سرطان تحت شیمی‌درمانی انجام شد.مواد و روش‌ها: مطالعه حاضر یک مطالعه‌ی نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون پس‌آزمون می‌باشد که در طی فروردین ماه 1398 تا تیر ماه 1399 در کلینیک انکولوژی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی در غرب ایران انجام شد. در این مطالعه بیماران سرطانی با روش بلوک تصادفی به گروه‌های مداخله و کنترل تخصیص داده شدند. بیماران درگروه مداخله هر 8 ساعت، 2 مرتبه و در هر مرتبه 7.5 سی‌سی محلول دهانشویه بیکربنات سدیم رادریافت نمودند. در روزهای پیگیری مقیاس‌ها برای بیماران تکمیل شدند. یافته‌ها: یافته‌های حاصل از این مطالعه نشان داد دهانشویه بیکربنات سدیم به‌خوبی توانسته است از بروز موکوزیت دهانی در بیماران تحت شیمی‌درمانی که هیچ علامتی از موکوزیت دهانی در ابتدای مطالعه نداشتند، در طول مطالعه جلوگیری کند. از این‌رو تفاوت آماری معنی‌داری در نمره ارزیابی عینی (4.21=f، 0.74=p) و نمره ارزیابی ذهنی (3.67=f، 0.61=p) موکوزیت دهانی در طول مطالعه در گروه بیکربنات سدیم مشاهده نشد. هم‌چنین تفاوت آماری معنی‌داری در شدت موکوزیت دهانی در ارزیابی عینی و ذهنی، بین گروه بیکربنات سدیم و پلاسبو در روزهای پیگیری مشاهده شد (0.01=p).نتیجه‌گیری: دهانشویه بیکربنات سدیم، با پیشگیری از بروز و شدت موکوزیت دهانی در بیماران تحت شیمی‌درمانی در طی سه هفته، سبب حفظ و ارتقاء سلامت دهان شده است. بر این اساس توصیه می‌شود به عنوان یک اقدام مراقبتی درمانی در محیط‌های بالینی در بدو شیمی‌درمانی برای این بیمارن مورد استفاده قرار گیرد.

Effect of sodium bicarbonate mouthwash in preventing the incidence and severity of oral mucositis in patients undergoing chemotherapy

Introduction: Oral mucosa is one of the most debilitating complications of chemotherapy during the treatment period, which strongly affects the nutritional status of these patients. Therefore, this study aimed to evaluate the effect of sodium bicarbonate mouthwash on the prevention, incidence, and severity of oral mucosa in cancer patients undergoing chemotherapy in one oncology clinic affiliated to the University of Medical Sciences in western Iran from April 2019 to June 2020.Materials and Methods: The present study was a quasiexperimental study with a pretestposttest design. In this study, patients with cancer undergoing chemotherapy were allocated to the intervention and control groups by the random block method. Patients in the intervention group mixed two times every 8 hours and 7.5 ccs of sodium bicarbonate mouthwash each time. The Scales were completed for patients.Results: Findings showed that sodium bicarbonate mouthwash has been able to prevent the incidence of oral mucositis or reduce its severity of oral mucositis in patients undergoing chemotherapy that had no symptoms of oral mucositis at the beginning of the study. Therefore, there is not statistically significant difference in the objective evaluation score (F=4.21, P=0.74) and the subjective evaluation score (F=3.67, P=0.61) during the study in the sodium bicarbonate group. However, there was a statistically significant difference in the severity of oral mucositis in the objective and subjective assessment between the sodium bicarbonate group and placebo on followup days (P=0.01).Conclusion: Sodium bicarbonate mouthwash maintains and promotes oral health by preventing the incidence and severity of oral mucositis in patients undergoing chemotherapy for three weeks. Therefore, the recommendation is to use sodium bicarbonate mouthwash as a therapeutic care measure in clinical settings at the beginning of chemotherapy for these patients.