فراوانی مصرف دخانیات در دانش‌آموزان شهر ورامین: نتایج فاز نخست مطالعه پیشگیری از استعمال دخانیات (پاد)

هدف: استعمال دخانیات در میان نوجوانان موضوع نگران‌کننده‌ای است که در سطح جهانی توجه بسیاری از متولیان حوزه‌های مختلف اعم از بهداشت و سلامت تا جامعه‌شناسان را به خود جلب کرده است. این مطالعه با هدف ارزیابی وضعیت استعمال فردی و خانوادگی دانش‌آموزان نسبت به مواد دخانی در سال 1398 انجام شد.مواد و روش‌ها: این مطالعه بر اساس تحلیل نتایج فاز اول طرح پیشگیری از استعمال دخانیات (پاد) که به روش کوهورت در شهر ورامین تهران در چهار فاز بر روی دانش‌آموزان دختر و پسر در حال اجرا است انجام شد. در فاز اول 920 نفر دانش‌آموز پایه هفتم از طریق روش نمونه‌گیری طبقه‌ای انتخاب شدند. ابزار جمع‌آوری اطلاعات پرسش‌نامه بومی شده سازمان بهداشت جهانی بود. سوالات پرسش‌نامه به‌صورت طیف لیکرت (1 تا 5) نمره‌دهی شد. روایی پرسش‌نامه با استفاده از نظر خبرگان و هم‌چنین محاسبه شاخص روایی محتوا و شاخص نسبت روایی محتوا تعیین شد. پایایی پرسش‌نامه نیز با محاسبه آلفای کرونباخ (0.703) مورد تایید قرار گرفت.یافته‌ها: فراوانی مصرف قلیان و سیگار به ترتیب 23.6%، 6.9% بود. 55.4% از دانش‌آموزان در مکان‌هایی نظیر پارک، قهوه‌خانه و کافی‌شاپ به کشیدن مواد دخانی می‌پردازند و 49.7% مهم‌ترین دلیل برای مصرف را حس کنجکاوی گزارش کردند. 21.2% از دوستان نزدیک آن‌ها سیگار و 35.1% قلیان می‌کشیدند. فراوانی مصرف قلیان و سیگار در خویشاوندان نسبی و سببی آن‌ها به ترتیب 51 و 45.8% بود. سطح آگاهی نسبت به دود دست دوم ضعیف بود.نتیجه‌گیری: قبح اجتماعی سیگار کشیدن در بین دانش‌آموزان و اطرافیان آن‌ها بیش‌تر از قلیان بود به طوری که مصرف قلیان بین فرد دانش‌آموز، دوستان نزدیک و خویشاوندان دانش‌آموزان بیش‌تر از سیگار بوده و قلیان کشیدن به رفتاری بهنجار و عادی تبدیل شده است.

Frequency of tobacco use among students in Varamin city: Results of the first phase of the PAD project study (Tobacco Use Prevention in Schools)

Introduction: Smoking among adolescents is a matter of concern that has attracted the attention of many officials and experts in various fields such as healthcare, psychology, and sociology. This study was conducted in 2019 to evaluate the status of smoking in students at the individual and familial levels.Materials and Methods: This study was performed based on the analysis of the results of the first phase of the PAD project (Tobacco Use Prevention in Schools) which is being carried out by cohort method in the city of Varamin (Tehran province) and four phases on male and female students. In the first phase, 920 students were selected through the stratified sampling method. The data collection instrument in this study was a localized version of a questionnaire of the World Health Organization. Questionnaire questions were scored on a Likert scale (1 to 5). The validity of the questionnaire was determined using the opinion of experts as well as calculating the content validity index and content validity ratio index. The reliability of the questionnaire was also confirmed by calculating Cronbach #39;s alpha (0.703).Results: The frequency of hookah and cigarette use was23.6% and6.9%, respectively. Also, 55.4% of students smoked in places such as parks, cafes, and coffee shops and 49.7% reported curiosity as the most important reason for tobacco consumption. Also, 21.2% and35.1%of their close friends consumed cigarettes and hookah, respectively. The frequency of hookah and cigarette smoking in their consanguineous and affinal relatives was 51% and 45.8%, respectively. Awareness of secondhand smoke was poor in these studentsConclusion: The social ugliness of cigarette smoking among students and those around them was more than hookah use so that hookah uses among students, their close friends, and their relatives was more than cigarette use. Indeed, hookah use has often become a norm among students and their relatives.