بررسی الگوی ترویج و کاربست مولفه‌های اجتماعی سلامت ویژه عضو هیات علمی دانشگاه

هدف: مولفه‌های اجتماعی سلامت سهمی حدود 50% در بهبود سلامت مردم دارد و انتقاد به ضعف پاسخگویی اجتماعی دانشگاه‌ها نسبت به مسائل پیرامون در سراسر جهان رو به افزایش است. به همین دلیل ضرورت دارد دانشگاه‌ها و اعضای آن رویکردها و عمل‌کرد خود را بازنگری کنند تا بیش از پیش در تغییرات اجتماعی نقش ایفا کنند. مطالعه حاضر سعی کرده است الگوی ترویج و کاربست مولفه‌های اجتماعی سلامت توسط اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی را استخراج و معرفی نماید.مواد و روش‌ها: مطالعه کیفی است و در دو مرحله نیازسنجی آموزشی و ساخت محتوی آموزشی به اجرا در آمده است. از بررسی متون، بحث گروهی متمرکز و تکمیل پرسش‌نامه برای جمع‌آوری اطلاعات در زمینه نیازهای آموزشی اعضای هیات علمی در زمینه ترویج و کاربست مولفه‌های اجتماعی سلامت استفاده شده است. جمعیت مورد مطالعه اعضای هیات علمی دانشگاه علوم پزشکی قزوین بوده است و نمونه‌گیری از نوع تعمدی است. اطلاعات گردآوری شده در قالب بسته آموزش کارگاهی شامل طرح درس، فیلم‌نامه، دفترک آموزشی و راهنمای مدرس جمع‌بندی شده و در جمع اساتید دانشگاه علوم پزشکی قزوین با رشته‌های علوم پایه، بالینی و سلامت همگانی به شکل آزمایشی برگزار گردیده است و نتایج ارزشیابی شده در بسته نهایی اعمال گردید.یافته‌ها: سه کارکرد اصلی عضو هیات علمی عبارت است از تحقیق، ترویج و تجربه. مولفه‌های اجتماعی سلامت در هر سه کارکرد عضو هیات علمی دانشگاه مصادیق کاربردی دارد: نگاه جامع داشتن به مشکلات بیمار از جمله هر چهار بعد سلامت جسمی، روانی، اجتماعی و معنوی و ریشه‌های اجتماعی بیماری و انجام اقدامات حمایتی مربوطه توسط عضو هیات علمی، سوق دادن ایده‌های تحقیقاتی در حیطه‌های پایه، بالینی و سلامت همگانی به سمت پژوهش‌های اجتماعی سلامت، آموزش نگاه جامع (سیستمیک) به دانشجویان، ترویج و آموزش ریشه‌های بیماری به مردم و روش‌های پیشگیری، حمایت‌طلبی از مسئولان برای توجه جدی به این ریشه‌ها و مشارکت در رهبری تغییرات اجتماعی. بسته آموزشی ویژه برگزاری کارگاه تدوین شده و از نظر محتوی شامل سه بخش است: مبانی مولفه‌های اجتماعی، وضعیت موجود و مداخلات لازم برای بهبود و روش کاربردی کردن این مبانی توسط عضو هیات علمی. در مجموع 36 دقیقه فیلم آموزشی و ده هزار کلمه دفترک ویژه عضو هیات علمی در قالب آموزش کارگاهی به مدت 180 دقیقه تدوین شده است. آزمایش این بسته آموزشی نشان داد که اعضای هیات علمی سابقه اجرای عملی این مفاهیم را داشته‌اند و آموزش این بسته اطلاعات و انگیزه شرکت‌کنندگان را در حد 75% نسبت به قبل از کارگاه افزایش داده است.نتیجه‌گیری: با توجه به ضرورت توانمندی اعضای هیات علمی در ترویج و کاربست عملی مولفه‌های اجتماعی سلامت لازم است این طرح درس در آموزش‌های بدو ورود اعضای هیات علمی دانشگاه ادغام شود. پیشنهاد می‌گردد آموزش اعضای هیات علمی در هر دانشگاه با نظارت کمیته مشترک شامل رئیس مرکز مطالعات و توسعه آموزش پزشکی، رئیس دبیرخانه کار گروه تخصصی سلامت و امنیت غذایی استان و هم‌چنین روسای مراکز تحقیقات مولفه‌های اجتماعی سلامت باشد تا ایده‌ها و راه‌کارهای خلاقی برای مشارکت عملی اساتید در اجرایی کردن این مفاهیم به وجود آید و بسته آموزشی به تدریج روزآمد و بومی شود

A model for utilizing social determinants of health approach by faculty members

Introduction: The Social Determinants of Health (SDH) are mostly responsible for health inequities, the unfair and avoidable differences in health status seen within and between countries. It contributes about 50% of community health status; however, the significant role of medical science universities toward it cannot be ignored. Unfortunately, lack of accountability of them about SDH conditions caused their duties has been increasingly criticized. For this reason, faculty members need to review their attitudes and practices so that they can play a suitable role in social change more than ever. The present study aimed to design and introduce the model for utilizing Social Determinant of Health approach by faculty members of Universities of Medical Sciences.Materials and Methods: Qualitative study is carried out in two stages: Educational Needs Assessment and producing Educational Content. A review of the literature, focused group discussion and the completion of a questionnaire were used to gather information on the educational needs of faculty members in utilizing SDH. The population studied was faculty members of Qazvin University of Medical Sciences of Iran and sampling was deliberate. Collected information is summarized in the form of a workshop package including a lesson plan, scriptwriter, educational notebook and guide #39;s tutor. It has been conducted experimentally in Qazvin University of medical sciences with basic, clinical and public health science. Finally, the evaluation results were applied to the final package.Results: The three main duties of a faculty member are research, education and practice. The practical applications of SDH in these areas are: 1. doing a comprehensive look at the patient #39;s problems, including all four dimensions of physical, mental, social and spiritual wellbeing. Moreover, social roots of the disease should not be neglected. 2. Supporting advanced research ideas in basic, clinical, and public health 3.Teaching comprehensive (systemic) approaches to students, educating students about the roots of the diseases, offering a suitable solution to prevent noncommunicable diseases, advocating for serious attention of policy makers about roots of diseases, and participating in leading positive social change. This package consists of three parts: the content of SDH, Iranian Health indicators, and the necessary interventions for improvement and applying these bases by the faculty members.A total of 36 minutes of educational film and 10,000 words pamphlet have been prepared in the form of training workshops for 180 minutes. The result of this training package showed that faculty members had a history of practical implementation of these concepts but their motivation increased by 75% compared to the preworkshop.Conclusion: Considering the important role of faculty members to utilizing the SDH, this package should be integrated into faculty empowerment workshop. It is suggested that these workshops are supervised by a joint committee including Medical Education Center (EDC), Social Determinants of Health Research Center, and health policy unit. As a result, these packages will gradually be updated and native based on the creative ideas of participants.