نقش واسط حمایت اجتماعی در ارتباط بین سرمایه اجتماعی با رضایت‌مندی از برنامه خودمراقبتی در بیماران مراجعه‌کننده به مراکز بازتوانی قلب و عروق اصفهان

هدف: بیماری‌های قلبی عروقی از عوامل اصلی مرگ در دنیا و نیز جمعیت ایرانی می‌باشند. در این بین تعیین‌کننده‌های اجتماعی سهم مهمی در تبیین پیامدهای بیماری‌های قلبی عروقی بر عهده دارند. مطالعه حاضر با هدف بررسی مدل ارتباطی دو تعیین‌کننده اجتماعی سلامت شامل سرمایه اجتماعی، حمایت اجتماعی و رضایتمندی از برنامه خودمراقبتی در بیمارن قلبی عروقی مراجعه‌کننده به مراکز بازتوانی قلبی شهر اصفهان انجام گرفته است.مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی در سال 1395 در شهر اصفهان صورت گرفت. نمونه تحقیق شامل 155 بیمار بود که از مراجعه‌کنندگان به مرکز بازتوانی بیمارستان قلب شهید چمران و نیز درمانگاه صدیقه طاهره دانشگاه علوم پزشکی اصفهان انتخاب گردیدند. برای گردآوری اطلاعات از چک‌لیست رضایتمندی از برنامه خودمراقبتی، پرسش‌نامه‌های سرمایه اجتماعی (دسیلوا و همکاران) و حمایت اجتماعی (زیمنت و همکاران) استفاده گردید. از مدل‌یابی معادلات ساختاری برای تحلیل داده‌ها استفاده شد.یافته‌ها: در این مطالعه از مجموع 155 شرکت‌کننده، 112 نفر (3/72) درصد مرد و 43 نفر (7/27) درصد زن بودند نتایج تحقیق نشان داد که بیش‌ترین میزان همبستگی مربوط به رابطه بین حمایت اجتماعی به‌عنوان متغیر واسط و رضایتمندی از برنامه خودمراقبتی بود (001/0p<، 49/0=r)، مدل تحقیق نشان داد که 29 درصد از تغییرات متغیر رضایتمندی از برنامه خودمراقبتی توسط دو متغیر حمایت اجتماعی و سرمایه اجتماعی قابل تبیین است (07/0=rmsea، 87/0=agfi، 79/0=gfi).نتیجه‌گیری: مدل ساختاری نهایی در این تحقیق بر تاثیر مستقیم و غیرمستقیم سرمایه اجتماعی ساختاری و شناختی بر رضایتمندی بیماران از برنامه خودمراقبتی و نیز نقش واسط متغیر حمایت اجتماعی تاکید داشت. توجه به جنبه‌های حمایتی و شبکه روابط اجتماعی در بیماران به‌عنوان عوامل اجتماعی موثر بر سلامت می‌تواند در رضایتمندی بیماران از برنامه خودمراقبتی در مراکز توان‌بخشی قلبی موثر باشد.

The mediating role of social support on the relation between social capital and satisfaction with self-care program in patients referring to cardiac rehabilitation centers

Introduction: Cardiovascular diseases are the most common cause of death in the world and in Iranian people. Social determinants play an important role in explaining the consequences of cardiovascular disease. The current study aimed to explore the structural relationships between social capital, social support, as two social determinants of health, and satisfaction with selfcare program in patients referring to cardiac rehabilitation centers in Isfahan (Iran).Materials and Methods: this crosssectional study was conducted in Isfahan in 2016. A total of 155 cardiovascular patients were recruited, who were selected from two cardiac rehabilitation centers in Isfahan (Iran). The patients completed a pack of questionnaires including satisfaction with selfcare program Checklist, Multidimensional Social support Scale and Social Capital Scale. Structural equation modeling was employed to analyze data.Results: Out of total patients, 112 (72.3%) were male and 43 (27.7) were female. There was significant and positive relationship between social support, as a mediating variable, and satisfaction with selfcare program (r=.0.49, Pvalue<0.01). The final model showed that 29% of the overall variance of satisfaction with selfcare program was attributed to social support and social capital. The indices of goodness of fit were estimated as satisfying (RMSEA=0.07, AGFI=0.87, GFI=0.79).Conclusion: the final model confirmed the direct and indirect effects of both structural and cognitive social capital on satisfaction with selfcare program through social support. According to results, it can be concluded that supportive issues and social relations networks, as a social determinants affecting on health, can be important factors in determining patients rsquo; satisfaction with selfcare program in cardiac rehabilitation centers.