بهبود کنش اجرایی در کودکان دارای اُتیسم توسط برنامه ساعت بازی خانگی

هدف: نارسایی کنش اجرایی، عامل زیربنایی مشترک علائم اُتیسم است که باید هدف مداخلات معتبر قرار گیرد. برنامه ساعت بازی خانگی، یک برنامه توان‌بخشی شناختی خانه-محور از راه دور برای بهبود کنش‌ اجرایی در اختلال اُتیسم است. هدف این مطالعه بررسی مقبولیت، امکان‌سنجی و اثربخشی این برنامه در گروهی از کودکان دارای اتیسم است.مواد و روش‌ها: روش پژوهش، شبه‌آزمایشی بدون گروه گواه با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری بوده است. هفده والد کودک دارای اُتیسم در طیف سنی 55-24 ماه (میانگین=37 ماه، انحراف معیار=9.1) با روش نمونه‌گیری در دسترس از میان مراجعین مرکز تهران اتیسم انتخاب شدند. برنامه ساعت بازی خانگی به مدت ده هفته روی آن‌ها اجرا شد. برای سنجش کنش اجرایی از نسخه پیش‌دبستانی سیاهه درجه‌بندی رفتاری کنش اجرایی و تکلیف a not b در پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری استفاده شد. میزان رضایت والدین از این مداخله با پرسش‌نامه فهرست نگرش به درمان ارزیابی گردید. بهره هوش کودکان نیز با آزمون هوش تهران-استنفورد-بینه قبل از ورود به مطالعه سنجیده شد. داده‌ها با روش اندازه‌گیری مکرر تحلیل شدند.یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که مولفه‌های کنش‌ اجرایی: بازداری، حافظه کاری، برنامه‌ریزی/ساماندهی، خودمهارگری بازداری، انعطاف‌پذیری و فراشناخت در مرحله پس‌آزمون نسبت به پیش‌آزمون به طور معناداری بهبود یافته است (0.05p<). هم‌چنین نتایج در مرحله پیگیری حاکی از پایدار ماندن تغییرات و حتی بهبود مولفه‌های تغییر و کنترل هیجانی بود (0.05p<). بعلاوه، والدین رضایتمندی بالایی از برنامه داشتند.نتیجه‌گیری: یافته‌های مطالعه حاضر، نشانگر مقبولیت، قابلیت اجرا و اثربخشی برنامه ساعت بازی خانگی است. این مداخله، نظیر بسیاری از برنامه‌های خانواده‌محور ظاهراً از اعتبار بوم‌شناختی مناسبی برخوردار است، از نظر اقتصادی مقرون به صرفه است و در شریط بحرانی کنونی که کرونا شیوع یافته، به راحتی قابلیت اجرا دارد؛ زیرا در حالی که مرکز تعطیل است، خدمات مربوطه ادامه دارد. از این‌رو، پیشنهاد می‌شود که برنامه ساعت بازی خانگی در نظام آموزشی و نوپروری کودکان دارای اختلالات رشدی، من‌جمله اُتیسم، مورد استفاده قرار گیرد.

Improvement of executive function in children with autism through Home Playtime Program

Introduction: Executive dysfunction has shown to be the shared property of many cognitive symptoms seen in autism. The Home Playtime Program (HPP) is a homebased telecognitive rehabilitation for targeting executive dysfunction in children with autism. The purpose of this study was to evaluate the acceptability, feasibility and effectively of this intervention.Materials and Methods: This study followed a pretest, posttest, and followup design without group control. Seventeen parents of children with autism aged 2455 months (Mean=37, SD=9.1) were selected from Tehran Autism Center using available sampling method. Correspondingly, they received the HPP for 10 weeks. Preschool Behavior Rating Inventory of Executive Functionparent form and ANotB test were used to measure executive function in the pretest, posttest, and followup. Also, the Therapy Attitude Inventory (TAI) was completed by parents to assess their satisfaction with therapy. Persian version of StanfordBinet Intelligence Test was applied to the children at the onset of the study. The data were analyzed using repeated measures analyses.Results: The findings indicated that the components of executive functions: inhibition, working memory, planning/organizing, inhibition selfcontrol, flexibility and metacognition were significantly improved at posttest (P<0.05). These positive changes, were not only sustained until followup, but also, some emotional control and change were even improved during the followup stage (P<0.05). The parents were highly satisfied with the intervention.Conclusion: The current work provides some evidence in favor of the acceptability, feasibility and affectivity of the HPP on the executive functions of children with autism. In addition, it can easily be used under the current Coronavirus outbreak. Our service is ongoing, while the center is closed. Like many homebased interventions, the HPP shown to be ecologically valid and economically affordable. Thus, the HPP could be considered as a valuable inversion for executive dysfunction seen in autism and other neurodevelopmental disorders.