بررسی پیشگویی‌کننده‌های رفتار پیشگیری از مواجهه با آلودگی هوا در زنان باردار:یک مطالعه مبتنی بر الگوی فرانظریه‌ای

مقدمه: باتوجه به مشکلات مادری و جنینی مرتبط با مواجهه زنان باردار با آلودگی هوا و نقش تعیین مراحل تغییر رفتار در پیشگیری از مواجهه، مطالعه حاضر با هدف تعیین پیشگویی‌کننده‌های مراحل تغییر رفتاری پیشگیری از مواجهه با آلودگی هوا در زنان باردار شهر تهران طراحی شده است.مواد و روش‌ها: در یک مطالعه مقطعی 200 نمونه از زنان باردار سه منطقه جغرافیایی شمال، جنوب و مرکز تهران که به درمانگاه‌های مراقبت دوران بارداری مراجعه کردند، به‌طور تصادفی وارد مطالعه شدند. جمع‌آوری داده‌ها ازطریق پرسشنامه‌های محقق ساخته و استانداردشده مطابق با الگوی فرانظریه‌ای، شامل فرم اطلاعات مردم‌شناختی، پرسشنامه منافع، موانع، خودکارآمدی و مراحل تغییر انجام پذیرفت. تجزیه‌و‌تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون کای- دو، ضریب همبستگی اسپیرمن و رگرسیون لجستیک انجام شد.نتایج: میانگین (±انحراف معیار) سنی افراد مورد مطالعه 4/8 ±9/26 سال و میانگین (±انحراف معیار) سن بارداری 1/9±9/27 هفته بود. بین مراحل تغییر رفتار با موانع، منافع و خودکارآمدی، همبستگی خطی معناداری مشاهده شد (001/0p=). همچنین یافته‌های پژوهش نشان داد که خودکارآمدی توان پیشگویی‌کنندگی مراحل تغییر رفتار را دارد (001/0p=).نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که از میان سازه‌های مورد بررسی الگوی فرانظریه‌ای، خودکارآمدی تنها سازه پیشگویی‌کننده اتخاذ رفتار پیشگیری از آلودگی هوا می‌باشد. یافته‌های این پژوهش می‌تواند به‌عنوان پایه‌ای برای مداخلات آموزشی درزمینه تغییر رفتار جهت کاهش مواجهه با آلودگی هوا در زنان باردار، مورد استفاده متخصصان امر سلامت قرار گیرد.