کشف الگوی وضعیت اهداکنندگان خون از طریق خوشه‌بندی: روشی برای افزایش کیفیت خدمات در مراکز اهدای خون

مقدمه: نیاز فوری به خون و عدم جایگزین مناسب برای آن، ضرورت وجود الگویی برای کمک به پزشکان جهت ارایه خدمات درست به اهداکنندگان و مدیریت صحیح پایگاه خون را نشان می‌دهد. پژوهش حاضر با هدف شناسایی الگویی برای تشخیص وضعیت اهداکنندگان خون صورت گرفته است.مواد و روش‌ها: پژوهش حاضر به روش پیمایشی- مقطعی و به‌صورت سرشماری صورت گرفته است. جامعه پژوهش متشکل از داده‌های سازمان انتقال خون بیرجند در ماه‌های خرداد تا شهریور 92 است که با مراجعه مستقیم پژوهش‌گر به سازمان و به‌صورت فایل اکسل تهیه گردید. جهت تحلیل داده‌ها از نرم‌افزار clementine12.0 استفاده شده است. در پژوهش حاضر ابتدا خوشه‌بندی two-step و سپس الگوریتم‌های c5.0،c&r tree ، chaid و quest اجرا گردیدند تا بهترین نسبت بین فیلدهای مختلف به‌دست آید.نتایج: مقدار صحت به‌دست آمده از اجرای الگوریتم‌های c5.0، c&r tree، chaid و quest به‌ترتیب 0.9998، 0.9960، 0.9930، 0.8913 می‌باشد. مقادیر به‌دست آمده برای شاخص‌های حساسیت، شفافیت، صحت، دقت، شاخص f، میانگین هندسی، نرخ مثبت غلط، نرخ منفی غلط و نرخ خطا برای مدل c5.0 نشان‌دهنده عملکرد بهتر این الگوریتم نسبت‌به سایرین می‌باشد. تاثیرگذارترین شاخص‌ها در تولید مدل، دسته فشارخون، وضعیت اهدای خون و دمای بدن هستند.نتیجه‌گیری: مدل ارایه شده به پیش‌بینی سریع‌تر و دقیق‌تر وضعیت اهدای خون و نیز مدیریت صحیح پایگاه خون کمک می‌نماید و می‌تواند گامی موثر جهت استفاده کارآمد از خون اهدایی و کاهش هزینه‌های نگهداری خون محسوب گردد.