نگاهی جامع‌تر به انواع پروژه‌های پژوهشی در نظام سلامت

پژوهش که روندی نظام مند برای کشف، تفسیر، تبیین، پیش بینی، بازنگری و کنترل رخدادهاست، متضمن عملکرد مبتنی بر دانش برای افراد، سازمان ها و نظام هاست. امروزه، دانش بیش از آنکه محصول توسعه باشد، یک ابزار برای توسعه، کارآفرینی، و ارزش افزوده اقتصادی است. نظام های سلامت نیز بالاخص با پیچیدگی و وسعت روز افزون خود، علت و معلول سرعت فزاینده تولید، انتقال و به کارگیری دانش مرتبط با سلامت هستند. دانشی پیچیده با محدوده ی وسیع و تنوعی که عمدتاً ریشه در نوع سوال یا مساله ی پیش رو و مبانی معرفتی مفروض دارد. نویسندگان با اعتقاد به اینکه در نظر داشتن نگاهی جامع به انواع پژوهش ها می تواند از نگاه کلیشه ای به پژوهش در حوزه ی سلامت جلوگیری کند، براساس تمایز استقرایی خود از تجربه و مواجهه با ادبیات حوزه ی سلامت، طبقه بندی های متنوع موجود را در قالب مروری روایتی در این مقاله برای اولین بار (تا آن جا که نویسندگان مطلع هستند) گردآوری کرده اند. هدف این گردآوری کمک به متخصصان در سطوح مختلف حوزه ی سلامت برای فهم و به کارگیری بهتر نتایج پژوهش های پیش رو، طراحی بهتر پژوهش ها برای حل مشکلات این حوزه و بالاخص مدیریت، اولویت بندی و تخصیص بهتر منابع پژوهشی است.منظرهای مختلف مورد استفاده برای طبقه بندی پژوهش های حوزه ی سلامت در این مقاله عبارتند از: هدف و عملکرد پژوهش، پارادایم پژوهشی، انواع دانش ضمنی یا صریح، انواع دانش اولیه یا ثانویه، ارتباط با حوزه های تخصصی دانش، کارکردهای نظام سلامت، میزان مشارکت افراد غیر دانشگاهی، سطح تصمیم گیری و نیز طبقه بندی انواع سوالات و سطوح شواهد.