تاثیر عصاره هیدروالکلی کاکوتی کوهی (ziziphora clinopodioides lam) بر تعداد سلول‎های فعال بتای پانکراس در موشهای سوری دیابتی نوع یک ناشی از استرپتوزوتوسین

مقدمه: دیابت یک اختلال متابولیک است که در اثر تولید ناکافی انسولین یا نیود گیرنده‌های انسولین ایجاد می‌گردد. این بیماری در حال حاضر عامل مهمی در ناتوانی و بستری شدن بیماران بوده و فشار مالی قابل‎ توجه‌ای را به جامعه تحمیل می‎کند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تاثیر عصاره هیدروالکلی کاکوتی کوهی بر تعداد سلول‎های فعال بتای پانکراس در موش‌های سوری دیابتی شده توسط استرپتوزوتوسین می‌باشد.روش‌ها: در این مطالعه از 36 سر موش سوری نر استفاده گردید که هر6 سر در 6 گروه کنترل، کنترل دیابتی و گروه‌های تجربی با دوز 150،100،200 و300 قرار داده شدند. استرپتوزوتوسین به‎روش درون‎صفاقی با دوز mg/kg 55 تزریق گردید. به‌منظور تعیین تعداد سلول‎های فعال بتای پانکراس، پس از گذشت 18 روز از دریافت عصاره، حیوانات توسط دی‌اتیل‌اتر، بیهوش و پانکراس آن‎ها خارج شد و پس از فیکس‎شدن در فرمالدئید 4 درصد، برای برش‎گیری آماده شدند. از نمونه‎های پانکراس، برش‎های 2 میکرونی تهیه و تعداد سلول‎های بتای فعال، با استفاده از کیت ایمونوسیتوشیمی بررسی گردید. داده‎ها با استفاده از آنالیز واریانس یک‎طرفه و تست tukey از نظر آماری بررسی گردید. همه داده‎ها به‎صورت mean ± s.e.m. ارائه شدند. اختلاف در سطح معنی‎داری 05/0p< تعیین شد.یافته‌ها: نتایج نشان داد که تیمار عصاره هیدروالکلی در غلظت‎های 100، 150، 200 و 300 میلی‎گرم بر کیلوگرم، موجب افزایش تعداد سلول‎های بتا با فعالیت ترشحی انسولین، در مقایسه با موش‌های سوری کنترل می‎شود.نتیجه‌گیری: عصاره هیدروالکلی کاکوتی کوهی، در موش‌های سوری دیابتی شده، با آزادسازی انسولین از سلول‎های بتای پانکراس دارای خاصیت کاهش دهندگی قند خون می باشد و احتمالاً کاربرد سنتی آن تایید می‎گردد