بررسی سازه‌های مدل فرانظری بر تغذیه افراد پره دیابتیک روستاهای شهر یزد

مقدمه: دیابت شایع ترین بیماری ناشی از اختلالات متابولیسم در جهان است. با اصلاح مرحله پره دیابت می توان شانس ابتلا به دیابت نوع 2 را در افراد پره دیابتی تا 60% کاهش داد. مدل مراحل تغییر به عنوان یکی از روش های شناسایی تغییر در رژیم غذایی شناخته شده است. با توجه به مطالب مذکور نویسندگان بر آن شدند تا بررسی سازه های مدل فرانظری بر تغذیه افراد پره دیابتیک روستاهای شهر یزد بپردازند.روش ها: این پژوهش از دسته پژوهش های توصیفی تحلیلی است. روش نمونه گیری به صورت خوشه ای انجام گرفت. جهت جمع آوری داده ها استفاده از پرسشنامه ای که شامل دو بخش (12 سوال مربوط به مشخصات دموگرافیک و 67 سوال مربوط به سازه های اصلی مدل مراحل تغییر) بود استفاده شد. جهت تعیین روایی ابزار مورد استفاده، از پانل خبرگان و جهت بررسی پایایی مقیاس های مورد استفاده از آزمون آلفا کرونباخ استفاده گردید و مشخص شد که ابزارها از روایی وپایایی (95/0 تا 97/0) قابل قبول برخوردار بودند. در این پژوهش داده ها با استفاده از نرم افزار spss ویرایش 14 مورد تجزیه تحلیل قرار گرفتند و مقادیر 05/0p< معنی دار در نظر گرفته شدند.نتایج: در این مطالعه 40 مرد (3/30 درصد) و 90 زن (7/69 درصد) با مبانگین سنی 74/13 plusmn;32/46 شرکت نمودند. بر طبق نتایج این بررسی 5/26 درصد افراد در مرحله پیش تفکر، 8/25 درصد در مرحله تفکر، 1/31 درصد در مرحله آمادگی قرار داشتند. یعنی بیشتر افراد در مراحل پیش از عمل قرار داشتند. همچنین نتایج آزمون آنالیز واریانس بین سازه های مدل فرانظری با مراحل تغییر ارتباط معنی داری نشان داد به طوری که با پیشرفت افراد در طول مراحل تغییر از مرحله پیش تفکر تا مرحله نگهداری بر میزان خودکارآمدی، فرایندهای تغییر و موازنه تصمیم گیری افزوده شد.نتیجه گیری: با توجه به اهمیت تغذیه در افراد پره دیابتیک پیشنهاد می شود تا برنامه های مداخلاتی مناسب با این گروه تدوین گردد و همچنین مراحل تغییر رژیم غذایی در سایر گروه های درمانی نیز تعیین شود. زیرا نتایج به دست آمده از آن می تواند اطلاعات زمینه ای را جهت برنامه های آموزشی گروه های درمانی و در زمینه ارتقای رفتارهای تغذیه ای فراهم کند و از این طریق به پیشگیری از بیماری های مختلف مرتبط با تغذیه ناسالم و ایجاد سلامت و تندرستی هرچه بیشتر در جامعه کمک کند.