ارزیابی تولیدات علمی جمهوری اسلامی ایران در حوزه‌ی دیابت و تعیین جایگاه منطقه‌ای و بین‌المللی آن طی دو دهه‌ی اخیر (2015-1996)

مقدمه: تعیین جایگاه و نقش هر کشور در تولیدات علمی در حوزه های مختلف موضوعی، نشان دهنده ی میزان توانمندی و عملکرد آن کشور در جهت ارتقا و کمک به بهبود آن موضوع می باشد. هدف از مطالعه ی حاضر، بررسی کمی و کیفی تولیدات علمی حوزه ی دیابت جمهوری اسلامی ایران و تعیین جایگاه آن در منطقه و جهان می باشد.روش ها : مطالعه ی حاضر به روش پیمایشی توصیفی (مقطعی) و با رویکرد علم سنجی صورت گرفته است. جامعه ی مطالعه ی حاضر را 2291 مقاله و مدرک علمی جمهوری اسلامی ایران در حوزه ی دیابت تشکیل می دهند که طی دو دهه ی اخیر و در پایگاه اطلاعاتی اسکوپوس نمایه شده اند. برای تجزیه و تحلیل اطلاعات و ترسیم گراف ها، از نرم افزارهای spss، nodexl و vosviewer استفاده شده است.یافته ها: روند تولیدات علمی ایران در حوزه ی دیابت در طی سال های مورد بررسی رشد داشته و از 5 مورد در سال 1996 به 299 مورد در سال 2015 رسیده است. یافته ها نشان داد که دانشگاه علوم پزشکی تهران، ایالات متحده آمریکا و دکتر فریدون عزیزی به ترتیب به عنوان مهم ترین مرکز تولید کننده، کشور همکار و نویسنده ی پرتولید شناسایی شده اند. همچنین جایگاه جمهوری اسلامی ایران طی سال های مورد بررسی رشد مطلوبی داشته و ایران به ترتیب درسطح منطقه ای و سطح بین المللی به رتبه ی دوم و بیست و یکم ارتقاء یافته است.نتیجه گیری: هرچند به لحاظ کمی تولیدات علمی کشورمان در حوزه ی دیابت طی سال های مورد بررسی رشد مثبتی داشته است، ولی سهم جمهوری اسلامی ایران از کل تولیدات علمی حوزه ی دیابت بسیار ناچیز بوده است. همچنین بخش قابل توجهی از مدارک علمی منتشر شده در مجلات نه چندان معتبر و باکیفیت داخلی منتشر شده اند. سیاست گذاری و برنامه ریزی دانشگاه های علوم پزشکی و در راس آن وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی برای افزایش مطالعات و پژوهش های مرتبط با حوزه دیابت و ارتقای سطح کمی و کیفی تولیدات علمی لازم و ضروری به نظر می رسد.