بررسی پایایی و روایی پرسشنامه ارزیابی مقدماتی استرس گرمایی در محیط کار

زمینه: تنش گرمایی یکی از مهم‌ترین پیامدهای مواجهه با گرما در دنیاست. شاخص‌های موجود ارزیابی تنش گرمایی به دلیل داشتن محدودیت‌های ذاتی و کاربردی برای غربالگری تنش گرمایی در کشورهای در حال ‌توسعه مناسب نیستند. هدف این مطالعه ساخت، بررسی پایایی و روایی یک روش پرسشنامه‌ای تحت عنوان شاخص نمره استرین گرمایی یا hssi (heat strain score index) برای ارزیابی مقدماتی استرس گرمایی بود.مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی در سال‌های 89-1388 در 7 مرحله (1) تولید پیش‌نویس (2) ارزیابی روایی محتوایی در سطح متخصصین بهداشت حرفه‌ای و ارایه‌دهندگان خدمات بهداشت حرفه‌ای (3) تحلیل پایایی بر روی 98 نفر (4) تحلیل روایی سازه بر روی 150 نفر (5) تحلیل مدل اندازه‌گیری (6) تحلیل روایی ملاک بر روی 122 نفر از کارکنان شرکت ملی صنایع پتروشیمی (عسلویه) و شرکت ذوب‌آهن اصفهان و (7) تعیین سطح ریسک گرمایی با کاربرد منحنی‌های roc انجام شد. داده‌ها با نرم‌افزار spss ویرایش 19 و amos ویرایش 16 تحلیل شدند.یافته‌ها: در مرحله تولید پیش‌نویس پرسشنامه 40 پرسش و گزینه‌های مربوطه شناسایی شد، ارزیابی محتوایی در سطح متخصصین،27 آیتم اصلاح، 3 آیتم حذف و 3 آیتم اضافه گردید. در ارزیابی در سطح کارشناسی 19 آیتم اصلاح گردید. در تحلیل پایایی، ضریب آلفای کرونباخ برابر 91/0 به‌دست آمد. تحلیل عاملی به روش تحلیل مولفه‌های موثر با چرخش ابلیمین 4 فاکتور را استخراج کرد و مجموعاً 6/71 درصد از واریانس تبیین شد. در تحلیل عاملی تاییدی، مقادیر شاخص‌های برازش (036/0=rmsea، 911/=0gfi) منجر به تایید مدل اندازه‌گیری گردید. ضریب همبستگی بین مقیاس hssi با دمای بدن 73/0 به‌دست آمد. نقطه برش 5/13 با حساسیت 91 درصد و ویژگی 50 درصد برای جداسازی افراد فاقد استرین گرمایی (سبز) از افراد احتمالاً دارای استرین گرمایی (زرد) و نقطه برش 18 با حساسیت 86 درصد و ویژگی 73 درصد برای جداسازی بین طبقه زرد و افراد دارای استرین گرمایی (قرمز) در مقیاس hssi تعیین شد.نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که 18 متغیر قابل‌اندازه‌گیری از طریق مشاهده و پرسش در مقیاس hssi با متغیرهای شاخص wbgt و سایر پرسشنامه‌ها، نقاط مشترک بالایی دارد و از پایایی و روایی بالایی برخوردار‌است و نقاط برش تعیین‌شده، از حساسیت و ویژگی مناسب برخوردار هستند لذا می‌توان نتیجه گرفت که روش hssi برای غربالگری و تعیین سطح ریسک تنش گرمایی مناسب است.