شیوه های درمانی در برخورد با بیماران آسیب دیده با سنگ ماهی (فریاله ماهی) در بندر بوشهر

زمینه: خلیج‌فارس زیستگاه مناسبی برای جانوران زهرآگین مناطق گرمسیر است. شایع‌ترین عامل آسیب دیدگی با جانوران زهرآگین در خلیج‌فارس پس از عروس دریایی، سنگ ماهی pseudosynanceia melanostigma است که در سواحل جنوبی ایران به فریاله ماهی موسوم می‌باشد؛ اما به نظر می‌رسد که پزشکان شاغل در بنادر و جزایر خلیج فارس از شیوه‌های درمانی بر پایه‌ی دستورالعمل‌های بالینی مربوطه، استفاده نمی‌نمایند.بیماران و روش‌کار: تعداد 16 بیمار آسیب دیده با فریاله ماهی که به اورژانس بیمارستان‌های دانشگاهی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی بوشهر و نیز مرکز بهداشتی درمانی دلوار مراجعه کرده بودند؛ به صورت سریال، مورد مطالعه قرار گرفتند.یافته‌ها: شایع‌ترین مکان آسیب، در اندام تحتانی (14 مورد) و در دو مورد نیز مکان آسیب، در دست‌ها بود. شایع‌ترین داروی تزریقی جهت کنترل درد موضعی، لیدوکایین و سپس آنتی‌هیستامین‌ها و هیدروکورتیزون، به‌ترتیب، دومین و سومین داروهای شایع تجویز شده بودند. در هیچ‌یک از بیماران، روش فرو بردن اندام آسیب دیده درآب ولرم، مورد استفاده قرار نگرفت. در دو مورد، آنتی‌بیوتیک تجویز شد؛ در حالی‌که برای هیچ یک از آسیب دیدگان، تتابولین تجویز نگردید.نتیجه‌گیری: فرو بردن اندام آسیب دیده در آب گرم، پایه اصلی کنترل درد، در آسیب با فریاله ماهی است که در اقدامات درمانی هیچ‌یک از بیماران، مشاهده نشد. همچنین، تجویز پروفیلاکسی تتانوس برای هیچ‌یک از آن‌ها، انجام نگردید. فرو بردن اندام آسیب دیده در آب گرم، تزریق موضعی لیدوکایین بدون آدرنالین و تجویز آنتی‌بیوتیک پروفیلاکتیک با محدوده‌ی گسترده را باید در درمان آسیب با سنگ ماهی گوشزد نمود.