دوز جذبی بتا و گامای ید 131 در تیرویید بیضی گون و سایر اندام های گردن با استفاده از کد MCNPX

زمینه: ایزوتوپ ید-131 در تشخیص و درمان پرکاری و سرطان تیرویید استفاده می شود. برای حصول درمان بهینه باید دوز مشخصی از تابش به بافت تیرویید برسد و کمترین تابش ممکن نیز به اندام های نخاع گردنی مهره گردنی بافت نرم و لایه چربی زیر پوست و پوست گردن برسد. نظر به اینکه اندازه گیری دوز در بافت زنده دشوار است؛ هدف از این تحقیق محاسبه دوز جذبی در اندام های فوق به وسیله کد mcnpx است.مواد و روش‌ها: ابتدا فایل ورودی برای کد mcnpx برای محاسبه تالی f6 وf8 تهیه گردید و فرض شد لوب های تیرویید به صورت بیضی‎گون با قطر بزرگ دو برابر قطر کوچک باشد و ید 131 به طور یکنواخت در لوب ها توزیع شده است؛ سپس کد برای تالی f6و f8 برای حجم های لوب از 1 تا 25 میلی لیتر اجرا گردید. از فایل خروجی تالی f6 دوز جذبی گاما در تیرویید بیضی گون، نخاع گردنی، مهره گردنی، بافت گردن، لایه چربی و پوست برای لوب با حجم متغیر از 1 تا 25 میلی لیتر استخراج و نمودارهای آن ترسیم گردید. همچنین از خروجی تالی f8 انرژی جذب شده بتا در تیرویید و بافت نرم گردن استخراج و در جدول درج و سپس دوز جذبی بتا محاسبه گردید.یافته‌ها: نتایج این تحقیق نشان می دهد که برای اکتیویته ثابت در تیرویید با افزایش حجم هر لوب بیضی گون از 1 تا 25 میلی لیتر، دوز جذبی گاما در تیرویید3/88 درصد، بافت نرم9/6 درصد، لایه چربی3/19 درصد، پوست 4/17 درصد کاهش و همچنین دوز جذبی گاما در نخاع 1/32 درصد و در مهره گردنی 3/32 درصد افزایش می یابد. برای وضعیت مشابه، دوز جذبی بتا در تیرویید 9/95 درصد و در بافت نرم 2/64 درصد کاهش می یابد.نتیجه گیری: برای اکتیویته ثابت در تیرویید با افزایش حجم تیرویید دوز جذبی گاما در تیرویید، بافت نرم گردن، لایه چربی زیر پوست و پوست گردن کاهش می یابد؛ اما در استخوان گردن و نخاع گردنی افزایش می یابد. همچنین با افزایش حجم لوب برای اکتیویته ثابت دوز جذبی بتا در تیرویید و بافت گردن کاهش می یابد .بنابراین هرچه لوب تیرویید کوچکتر باشد باید مقدار ید 131 بیشتری برای القای دوز مناسب تجویز گردد.