توکسینولوژی سرپایان: یک مقاله مروری

اغلب سرپایان موجودات زهرآگینی هستند که عمده‌ترین ترکیبات یافت شده در زهر آن‌ها شامل توکسین های پروتئینی، مولکول های کوچک زهری، آنزیم ها و آمین ها می باشد. سفالوتوکسین های نوروتوکسیک، توکسین های پروتئینی هستند که نخستین بار از این گروه استخراج گردیده‌اند. آن‌ها به se سفالوتوکسین، آلفا سفالوتوکسین و بتا سفالوتوکسین تقسیم‌بندی می‌شوند. ترکیب se سفالوتوکسین، حدود هزار بار از دیگر اعضای خانواده زهری‌تر است. در میان مولکول های کوچک زهری، می توان به تترودوتوکسین و تاکی‌کینین ها اشاره نمود. تاکی‌کینین های بزاق سرپایان، می توانند موجب افت شدید فشار خون و انقباض عضلات گوارشی در مهره داران گردند. مشتقات پپتیدی تاکی‌کینین‌های موجود در مغز سرپایان، اثرات سمیت بیشتری نسبت به تاکی کینین های ساده دارند. کیتینازها، فسفولیپازها و استیل کولین استراز از مهم‌ترین اجزاء جدایی‌ناپذیر ونوم‌های سرپایان هستند. فسفولیپاز a2، در متابولیسم چربی ها، در پیشرفت برخی بیماری ها و ایجاد اثرات نوروتوکسیک و میوتوکسیک زهر نقش بسزایی دارد. استیل کولین‌استراز، موجب مهار تحریک گیرنده‌های موسکارینی می‌گردد. علاوه‌بر اپی‌نفرین، نوراپی نفرین، دوپامین، سروتونین و هیستامین، یکی از آمین‌هایی که با غلظت زیاد در غده بزاقی اختاپوس‌ها یافت گردیده، اکتاپامین است. مرکب‌های بسیاری از گونه های سرپایان حاوی مقادیر قابل توجهی از ملانین است که علاوه بر کاربردهای بیوتکنولوژی، دارای اثرات ضد قارچی، ضد باکتریایی و ضدسرطانی می باشند. گویچه‌های نامحلول سامانه پیچیده پوستی سرپایان، حاوی پروتئین‌هایی به نام رفلکتین هستند که مسئول ایجاد طیف گسترده‌ای از رنگ‌ها در آن‌ها است. رفلکتین‌ها به‌صورت اختصاصی تنها در سرپایان یافت شده‌اند. در واقع، مطالعات موجود توکسینولوژی و بیوتکنولوژی زهر این زیست‌مندان دریایی متناسب با تنوع و نیز ترکیبات منحصربفرد آن‌ها نمی‌باشد و برای موفقیت در این حوزه، می‌بایست تلاش های بیشتری انجام گردد.

Toxinology of Cephalopods: A Review Article

Most cephalopods are venomous organisms whose major venom constituents include protein toxins, small toxic molecules, enzymes, and amines. Neurotoxic cephalotoxins are protein toxins that were first isolated from this family. They are categorized into SEcephalotoxins, alpha;cephalotoxins, and beta;cephalotoxins. The SEcephalotoxin compound is roughly a thousandfold more toxic than other members of the group. Among the small toxic molecules, tetrodotoxins and tachykinins can be mentioned. Salivary tachykinins ofcephalopods can cause severe hypotension and contraction of gastrointestinal muscles in vertebrates. The peptide derivatives of tachykinins in the cephalopod brains have more toxic effects than the simpletachykinins. Chitinases, phospholipases and acetylcholinesterase are the most important integralcomponents of the cephalopod venom. Phospholipase A2 plays an important role in fat metabolism, in the progression of some diseases, as well as the neurotoxic and myotoxic effects of the venom. Acetylcholinesterase inhibits the stimulation of muscarinic receptors. In addition to epinephrine, norepinephrine, dopamine, serotonin, and histamine, one of the most abundant amines found in octopus saliva is octapamine . The inks of many species of cephalopods contain significant amounts of melanin, which, in addition to biotechnological applications, have antifungal, antibacterial and anticancer effects. Insoluble globules of the complex skin system of cephalopods contain proteins called reflectin , which are responsible for producing a wide range of colors. Reflectins are exclusively found in cephalopods. In fact, the existing toxinological and biotechnological studies of the venom of this marine life are not commensurate with their diversity as well as their unique composition, and more efforts are needed to succeed in this field.