مدلسازی پراکندگی فضایی آلاینده آرسنیک در منطقه جنوب کرمان با استفاده از رویکرد بیزین

زمینه: آرسنیک از دسته عناصری به شمار می آید که در پوسته زمین نسبتاً فراوان است. علی رغم کاربردهای متنوع در بخش های مختلف همچون صنعت، کشاورزی و داروسازی، آرسنیک تاثیرات خطرناکی نیز بر موجودات زنده و از جمله انسان دارد. دو منشا انسانی (ناشی از فعالیت های انسانی همچون صنعت، معدن و کشاورزی) و طبیعی برای ایجاد آلودگی این عنصر در محیط زیست شناخته شده است. در این مقاله با تهیه نقشه توزیع این آلاینده در بخش جنوبی کرمان منشا احتمالی این آلودگی بررسی شده است.مواد و روش ها: در این مقاله از آنالیز آرسنیک در 1804 نمونه رسوبات آبراهه ای در جنوب استان کرمان جهت مدلسازی فضایی آلایندگی این عنصر استفاده شده است. به منظور تخمین میزان آلاینده در نقاطی که از آنها نمونه ای برداشت نشده است، از روش مدلسازی کریگینگ بیزین تجربی استفاده شده است. یافته ها: غلظت آلاینده آرسنیک در برخی از بخش های غربی منطقه از حد استاندارد فراتر بوده و لازم است تا مطالعات لازم در خصوص سطح مخاطرات مرتبط با این آلاینده و تاثیر آن بر رواج بیماری های مرتبط همچون سرطان پوست، مثانه و ریه، دیابت و بیماری های قلبی و عروقی در این بخش ها مورد بررسی قرار گیرد. نتیجه گیری: بررسی تطبیقی نقشه آلاینده و موقعیت کانسارها، معادن، صنایع شیمیایی و زمین های کشاورزی نشان داد که عمده آلودگی آرسنیک در این منطقه ناشی از صنعت و کشاورزی نبوده و به احتمال زیاد منشا ژئوژنیک دارد. با توجه به اینکه مدلسازی صورت گرفته بر اساس نمونه های رسوبات آبراهه ای می باشد، لازم است تا در گام بعد، مطالعات بر اساس نمونه های خاک و آب های سطحی و زیرزمینی و نمونه های انسانی در مناطق آلوده صورت پذیرد.