مقایسه بین میزان درخواست و توزیع خون و فرآورده‌های آن به بیمارستان‌ها، در قبل و زمان پاندمی کووید 19

سابقه و هدف در ژانویه 2020، به دلیل کووید 19 توسط سازمان جهانی بهداشت یک وضعیت اضطراری اعلام شد. ترس، قرنطینه وتعطیلی، وضعیتی غیرقابل پیش‌بینی برای خدمات بهداشتی و درمانی و انتقال خون‌های سطح جهان ایجاد کرد. هدف این مقاله، ارزیابی وضعیت اهدای خون، میزان توزیع و تقاضای خون و مقایسه آن با سال قبل از شیوع و تاثیر همه‌گیری کووید 19 بود. مواد و روش‌ها در یک مطالعه مقطعی، اطلاعات مربوط به درخواست، توزیع و ضایعات فرآورده‌های خون در کل کشور در دو مقطع زمانی دو ماهه قبل از پاندمی (اسفند 97 و فروردین 98) و زمان پاندمی (اسفند 98 و فروردین 99) با یکدیگر بررسی شدند. مقایسه با آزمون نسبت‌ها و رگرسیون پوآسون بود.یافته‌ها درخواست گلبول قرمز متراکم قبل از پاندمی 920591 واحد و زمان پاندمی به دلیل لغو اعمال جراحی و قرنطینه عمومی، با 18% کاهش به میزان 754052 واحد و توزیع گلبول قرمز متراکم 17.3% کاهش یافت. ضایعات گلبول قرمز متراکم از 25878 به 12837 واحد (50.3%) کاهش داشت (0.03= p). درخواست فرآورده گلبول قرمز کم لکوسیت 10.8% ، توزیع آن 5.6% و ضایعات آن 8.8% در زمان پاندمی افزایش یافت. درخواست پلاسما 4.9% و توزیع آن 7.2% کاهش و ضایعات پلاسما 6.8% افزایش یافت. درخواست و توزیع کرایو در زمان پاندمی بیشتر از نصف کاهش داشت. درخواست پلاکت 19% و توزیع آن 15.6% در زمان پاندمی کاهش یافت. ضایعات پلاکت نیز 32.3% کاهش یافت (0.06=p). نتیجه گیری در زمان پاندمی کووید ضایعات فرآورده گلبول قرمز متراکم و پلاکت کاهش و نسبت توزیع به درخواست تغییر چندانی نداشت.  

comparison between the amount of request and distribution of blood and its products to hospitals, before and at the time of covid-19 pandemic

background and objectives covid-19 was declared a public health emergency by world health organization in jan 2020. public fear, quarantine, and shutdown created an unpredictable situation for healthcare services worldwide, which created a great challenge for blood transfusion services.materials and methodsin a cross-sectional study, the data about the request, distribution, and waste of blood products were collected and compared in two time periods (march and february 2019 and march and february 2020) before and at the time or covid-19 pandemic with test of proportion. the poisson regression test was used to compare the amount of waste, request, and distribution of blood products in two consecutive years.resultsthe request for red blood cells before the pandemic was 920,591 units, but it decreased by 18% to 754,052 units, and the distribution of red blood cells decreased by 17.3% at the time of pandemic, because of the cancellation of surgeries and general quarantine. the rbc wastage decreased from 25878 to 12837 units, a reduction of 50.3% (p = 0.03). however, the demand for leukoreduced red blood cells rose by 10.8%, yet wastage also increased by 8.8%. waste in red blood cell bags for infants quadrupled during the pandemic. plasma requests decreased by 4.9%, with a 7.2% decline in distribution, yet plasma waste increased by 6.8%. at pandemic time, platelet requests decreased by 19%, distribution decreased by 15.6%, and waste decreased by 32.3%.conclusions  during the covid-19 pandemic, the waste of rbcs and platelets was reduced. the distribution-to-demand ratio remained relatively stable throughout the pandemic time.