اثر درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در پیروی از درمان، ادراک بیماری و کیفیت زندگی در بیماران هموفیلی

بیماری هموفیلی، از جمله بیماری‌های مزمن و نوعی اختلال در انعقاد خون است که به واسطه کمبود فاکتورهای انعقادی، شخص را در معرض انواع مشکلات جسمانی قرار می دهد. این امر بر بسیاری از جنبه‌های زندگی بیمار اثرگذار است. هدف از پژوهش حاضر، بررسی اثربخشی درمان شناختی رفتاری و مبتنی بر پذیرش و تعهد در پیروی از درمان، ادراک بیماری و کیفیت زندگی در بیماران هموفیلی در شهر اصفهان سال 1396 بود. مواد و روش‌ها این پژوهش از نوع نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون با گروه کنترل و دوره پیگیری بود. به منظور اجرای پژوهش، 60 نفر از بیماران هموفیلی به صورت هدفمند مبتنی بر ملاک‌های ورود و خروج انتخاب و در سه گروه گمارده شدند. ابزار پژوهش شامل پرسشنامه های ادراک بیماری بردبنت، کیفیت زندگی(sf-36) و پرسشنامه پیروی درمان ماریسکی بود. محاسبات آماری با استفاده از نرم‌افزار 22 spss در دو سطح آمار توصیفی و استنباطی انجام شد. یافته‌ها نتایج تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر نشان داد که تفاوت بین میانگین نمرات دو گروه درمان شناختیرفتاری و گروه کنترل در سه متغیر پیروی از درمان، ادراک بیماری و کیفیت زندگی معنادار بود(p<0/05). تفاوت بین میانگین نمرات دو گروه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و گروه کنترل در سه متغیر پیروی از درمان، ادراک بیماری و کیفیت زندگی نیز معنادار بود(p<0/05). نتیجه گیری نتایج نشان داد که می‌توان از دو درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد برای افزایش پیروی از درمان، ادراک بیماری و کیفیت زندگی بیماران هموفیلی استفاده نمود.

The effectiveness of cognitive-behavioral therapy and treatment based on acceptance and commitment in adherence to treatment, illness perception and quality of life in hemophilic patients

AbstractBackground and ObjectivesHemophilia is one of the chronic disorders of blood coagulation which due to the lack of coagulation factors exposes the person to a variety of physical problems which affect patient. The effectiveness of cognitivebehavioral therapy and treatment based on acceptance and commitment in adherence to treatment, illness perception and quality of life in hemophilic patients was studied in Isfahan city in 1396. Materials and MethodsThis research was semiexperimental with pretest and posttest design with control group and followup periods. To do the research, 60 hemophilic patients were selected based on eligibility criteria in three groups. The research instrument was a questionnaire for Broadbent questionnaire of illness perception, quality of life and Mariski treatment adherence questionnaire. The statistical analysis was done by SPSS 22 and at two descriptive and inferential levels. ResultsThe results of repeated analysis of variance showed that the difference between the mean scores of the two groups of cognitivebehavioral therapy and the control group was significant in the three variables of treatment adherence, illness perception and quality of life (p < 0.05) and the difference between the mean scores of the two groups of the treatment based on acceptance and commitment and the control group were similarly significant in the three variables of treatment adherence, illness perception and quality of life (p < 0.05). Conclusions The results showed that the two cognitivebehavioral treatments and acceptance and commitment therapy could be used to increase adherence to treatment, illness perception and quality of life in patients with hemophilia.