مسمومیّت کلیوی ناشی از سیس‌پلاتین: مطالعه مروری

سیس‌پلاتین، یک داروی قوی شیمی‌درمانی است که در درمان طیف وسیعی از سرطان‌های جامد (solid) از آن استفاده می‌شود. با این وجود، استفاده کلینیکی از آن، به‌دلیل بروز آسیب کلیوی و کاهش میزان تصفیه گلومرولی که در 15 تا 30% از بیماران رخ می‌دهد، محدود می‌گردد. مکانیسم‌های متعددی که در اختلال عملکرد کلّیه به‌دنبال دریافت سیس‌پلاتین نقش دارند، که عبارتند از: آسیب سلول‌های اپی‌تلیال توبول، انقباض در عروق کوچک کلّیه و افزایش بروز سیتوکین‌های پیش‌التهابی.مهمترین تظاهرات مسمومیّت کلیوی سیس‌پلاتین شامل: نارسایی حادّ کلّیه (arf) غیر الیگوریک که می‌تواند پیشرونده باشد، هیپومنیزیمی، سندرم شبیه فانکونی و آنمی است. افزایش خطر arf، با دریافت دوزهای بالاتر سیس‌پلاتین، شیمی‌درمانی قبلی با سیس‌پلاتین، اختلال عملکرد کلیوی زمینه‌ای و تجویز همزمان سایر عوامل نفروتوکسیک ارتباط دارد.رویکرد استاندارد برای پیشگیری از مسمومیّت کلیوی ناشی از سیس‌پلاتین، تجویز دوزهای کمتر سیس‌پلاتین به همراه تجویز فول‌سالین ایزوتون، قبل و بعد از تجویز سیس‌پلاتین می‌باشد.اگر چه تعدادی از عوامل دارویی شامل: تیوسولفات سدیم، ان-استیل سیستیین، تیوفیلین و گلیسین برای کاهش مسمومیّت کلیوی، مورد ارزیابی قرار گرفته‌اند، اما هیچ‌کدام نقش اثبات‌شده‌ای نداشته‌اند و مطالعات کلینیکی بیشتری برای اثبات اثرات احتمالی آنها نیاز خواهد بود.