اثر تداخل عصاره بادرنجبویه و دیازینون بر بافت و آنزیم‌های کبدی موش‌های صحرایی نر

زمینه و هدف: دیازینون از سموم ارگانوفسفره و حشره‌کش است که اثرات منفی بر محیط زیست و سلامت انسان دارد. بادرنجبویه از گیاهانی است که مصرف خوراکی داشته و دارای ترکیبات آنتی‌اکسیدانی می‌باشد. هدف مطالعه حاضر بررسی اثر حفاظتی عصاره بادرنجبویه در موش‌های صحرایی است که تحت تیمار دیازینون قرار گرفته‌اند.روش تحقیق: در این مطالعه تجربی، عصاره اندام‌های هوایی گیاه بادرنجبویه به روش ماسراسیون تهیه شد. موش‌های صحرایی نر از نژاد ویستار به تعداد 56 سر به گروه‌های کنترل، شاهد، دریافت کننده سم دیازینون (mg/kg 30)، دریافت کننده عصاره بادرنجبویه با دوزهای mg/kg100 و 50 و دریافت کننده توام دیازینون و بادرنجبویه تقسیم شدند. تزریقات به مدت 30 روز و به صورت درون صفاقی انجام شد. سطح آنزیم‌های آلانین آمینوترانسفرازو آلکالین فسفاتاز به روش الیزا سنجش شد. بافت کبد نیز پس از کشتن حیوانات به وسیله رنگ‌آمیزی با هماتوکسیلین-ائوزین و توسط میکروسکوپ نوری مورد بررسی قرار گرفت.یافته‌ها: دیازینون سبب افزایش معنی‌دار میزان آنزیم‌های کبدی آلکالین فسفاتاز و آلانین آمینوترانسفراز و تعداد سلول‌های کوپفر نسبت به گروه کنترل و شاهد شد (0.05>p). در گروه دریافت کننده دیازینون و عصاره بادرنجبویه میزان این آنزیم‌ها و سلول‌های کوپفر نسبت به گروه دیازینون کاهش یافت (0.05>p). دیازینون سبب کاهش تعداد هپاتوسیت‌ها نسبت به گروه کنترل و شاهد شد (0.05>p). در‌صورتی‌که تجویز توام عصاره و دیازینون سبب افزایش تعداد این سلول‌ها نسبت به گروه دیازینون شد (0.05>p).نتیجه‌گیری: عصاره بادرنجبویه سبب بهبود عوارض سم دیازینون بر کبد موش‌های دریافت کننده سم دیازینون شد.

effect of melissa officinalis extract and diazinon interaction on liver tissue and its enzymes alteration in male rats

background and aims: diazinon is an organophosphorus poison and insecticide that has negative effects on the environment and human health. lemon balm (melissa officinalis) is one of the plants that is consumed and has antioxidant compounds. the aim of this study is to investigate the protective effect of lemon balm in diazinon treated rats.materials and methods: the aerial parts extract of melissa officinalis was prepared by maceration method. 56 male wistar rats were divided to control, sham, diazinon-received(30mg/kg), lemon balm-received (50 and 100 mg/kg) and both diazinon and lemon balm-received groups. all injection was done intraperitoneally for 30 days. the level of alanine aminotransferase and alkaline phosphatase was measured by elisa. after killing the animals, liver tissue was also stained with hematoxylin-eosin and observed by light microscope.results: diazinon caused a significant increase of alkaline phosphatase and alanine aminotransferase and the number of kupffer cells compared to the control group (p<0.05). in diazinon and melissa officinalis extract receiving group, the level of these enzymes and kupffer cells decreased compared to diazinon group(p<0.05). diazinon decreased the number of hepatocytes compared to the control group(p<0.05). in diazinon and melissa officinalis extract receiving group, the number of hepatocytes increased compared to the diazinon group(p<0.05).conclusion: lemon balm extract improved the effects of diazinon on the liver of mice receiving diazinon.