اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی کودکان به شیوه بازی، توام با مداخلات فراتشخیصی مشکلات هیجانی مادران بر اضطراب، افسردگی و کیفیت خواب کودکان با اختلال یادگیری

زمینه و هدف: ارتقای کارکردهای اجرایی از طریق بازی از راه‌های بهبود یادگیری کودکان دچار مشکلات یادگیری است که اثربخشی قطعی آن نیاز به بررسی بالینی دارد. هدف از این مطالعه بررسی اثربخشی آموزش کارکردهای اجرایی کودکان به شیوه بازی توام با مداخلات فراتشخیصی مشکلات هیجانی مادران بر اضطراب، افسردگی و کیفیت خواب این کودکان بود. روش تحقیق: این پژوهش نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و پیگیری (دوماهه) بر روی 42 کودک 7 تا 9 ساله در دو گروه آزمایش و یک گروه کنترل انجام شد. گروه‌های آزمایش یک و دو تحت آموزش کارکردهای اجرایی به شیوه‌ی بازی قرار گرفتند. هم‌چنین به مادران کودکان گروه آزمایش 2 پروتکل یکپارچه مداخلات فراتشخیصی آموزش داده شد و مادران گروه آزمایشی اول به عنوان گروه کنترل مادران آموزشی دریافت نکردند. داده‌ها با استفاده از نرم‌افزار spss نسخه 25 با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر با رعایت پیش‌فرض‌های آماری در سطح معنی‌داری (α=0.05) تحلیل شد. یافته‌ها: در متغیر کیفیت خواب در مرحله پیگیری و پس‌آزمون (0/001>p) و متغیرهای اضطراب مرحله پس‌آزمون (p=0/04) و پیگیری (p=0/05) و در متغیر افسردگی (0/001>p) بین گروه‌های مداخله و کنترل تفاوت معنی‌دار بود و مداخله باعث ارتقای کیفیت خواب کودکان و بهبود شاخص‌های اضطراب و افسردگی در هر دو گروه مداخله شده بود که این تاثیر در گروه کودکان و مادران بیشتر بود (0/001>p). نتیجه‌گیری: آموزش کارکردهای اجرائی به‌شیوه بازی با مداخلات فراتشخیصی مشکلات هیجانی مادران، بر نشانگان روانشناختی و کیفیت خواب کودکان با اختلال یادگیری موثر بود که می‌تواند بخشی از برنامه آموزشی دست‌اندرکاران آموزش‌وپرورش برای حل این مشکلات باشد.

the effectiveness of teaching children's executive functions through play, combined with transdiagnostic interventions of mothers' emotional problems, on anxiety, depression and sleep quality of children with learning disabilities

background and aims: improving executive functions through play is one of the ways to improve learning in children with learning problems, whose definite effectiveness needs clinical investigation. the purpose of this study was to investigate the effectiveness of teaching children’s executive functions through play combined with transdiagnostic interventions of mothers’ emotional problems on anxiety, depression, and sleep quality of these children. materials and methods: this semi-experimental research was conducted with a pretest-posttest and follow-up (two months) design on 42 children aged 7 to 9 years in two experimental groups and one control group. experiment groups received the training of executive functions in a game way. the mothers of the children in the 2nd experimental group were taught the integrated protocol of transdiagnostic interventions, while the mothers of the 1st experimental group did not receive training as they were considered the control group of mothers in the 2nd experimental group. the data were analyzed in spss version 25 software using the analysis of variance test with repeated measures (α=0.05). results: significant differences were observed between the intervention groups and the control group in the variable of sleep quality in the follow-up and post-test phase (p<0.001), in the anxiety variables in the post-test phase (p=0.04) and follow-up (p=0.05), and in the variable of depression (p<0.001). it was found that the intervention improved the quality of children’s sleep and boosted anxiety and depression indices in both intervention groups, and this effect was greater in the group of children and mothers (p<0.001) conclusion: the training of executive functions in the form of play with the transdiagnostic interventions of mothers’ emotional problems was effective on the psychological symptoms and sleep quality of children with learning disabilities, which can be a part of the training program for educators to solve these problems.