کاوشی بر رساله‌های دکتری رشتۀ فلسفۀ تعلیم‌وتربیت دانشگاه شیراز: تحلیل موضوعی و روش‌شناختی

پژوهش حاضر با هدف واکاوی رساله‌های دکتری رشتۀ فلسفۀ تعلیم‌ و تربیت دانشگاه شیراز برای دستیابی به گرایش‌های موضوعی و رویکردها، روش‌های پژوهش آنها و بررسی روند رساله‌ها در طول زمان انجام شده است. نمونۀ این پژوهش، تمامی رسالۀ دکتری رشتۀ فلسفۀ تعلیم‌وتربیت دانشگاه شیراز از ابتدای راه‌اندازی رشته تا 1399 است. این رساله‌ها با بهره‌گیری از روش تحلیل محتوای قیاسی و استقرایی تحلیل و بررسی شدند. نتایج تحلیل 29 رساله نشان‌دهندۀ آن بود که رساله‌های دانشگاه شیراز در 11 گرایش موضوعی انجام گرفته که در این میان به تعلیم‌وتربیت اسلامی، تعلیم‌وتربیت رسمی ایران و جامعه‌شناسی تعلیم‌وتربیت بیش از سایر موضوعات توجه شده است. رویکرد استنتاجی، رویکرد غالب رساله‌ها بوده و از میان 14 روش پژوهش استخراج‌شده، تحلیل محتوا، سهم بیشتری را داشته است؛ همچنین رساله‌ها در دهۀ 90 نسبت‌به دهۀ 80، تغییرات مثبتی ازنظر تنوع موضوع‌ها، روش‌های پژوهش و توجه به چالش‌ها و مسائل روز تعلیم‌وتربیت ایران داشته‌اند.

A thematic and methodological analysis of Shiraz university PhD dissertations in philosophy of education

This study was conducted with the aim of analyzing PhD dissertations in the field of philosophy of education at Shiraz University in order to identify their thematic orientations, research approaches, research methods, as well as their the overall trends over time. This study covers all the PhD dissertations in the field of philosophy of education, defended at Shiraz University until 2020, which includes 29 cases. These dissertations were analyzed using qualitative deductive and inductive content analysis method. The results of the analysis of the cases showed that the dissertations of Shiraz University have been conducted in 11 thematic orientations, among which, Islamic education, formal Iranian education and sociology of education have been more recurrent. The inferential approach is the predominant research approach of the dissertations and among the 14 research methods extracted, content analysis has the largest share. The findings Show that dissertations defended during 2010s have improved compared to those of 2000s, in terms of diversity of research topics, research methods and their concern for the current challenges and issues of education of Iran.