بررسی ترکیبات و اثر ضدلیشمانیایی عصاره الکلی اندام‌های هوایی گیاه خرفه (Portulaca Oleracea) بر پروماستیگوت‌ های انگل لیشمانیا ماژور (Mrho/Ir/75/Er) و یک ایزوله بالینی در شرایط آزمایشگاهی

زمینه و هدف: لیشمانیوز، مشکلات بهداشتی جهانی با اندمیسیته بالا در کشورهای درحال توسعه مانند ایران به وجود آورده است. عوارض جانبی داروها، مقاومت دارویی و نبود واکسن موثر و مطمئن سبب توجه به ترکیبات جدید موثر ازجمله گیاهان دارویی مانند گیاه خرفه شده است. بنابراین، هدف از این مطالعه معرفی یک گیاه طبی سنتی به نام خرفه است که می تواند به عنوان یک منبع ارزشمند از عوامل دارویی جدید علیه لیشمانیوز جلدی مورد توجه قرار بگیرد.مواد و روش ها: این مطالعه که از نوع آزمایشگاهی است، در بهار سال 1394 و در شهر اصفهان انجام گرفت. ابتدا عصاره متانولی به روش خیساندن آماده و به روش گازکروماتوگرافی جرمی، تعیین ترکیب شد. پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور ابتدا در محیط کشت اشنایدر و سپس در فاز ثابت در محیط کشت rpmi-1640 کشت داده شدند. سپس با استفاده از روش رنگ سنجیmtt (متیل تیازولیل تترازولیوم)، فعالیت بیولوژیکی عصاره الکلی گیاه خرفه در مقایسه با گلوکانتیم علیه پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور مورد ارزیابی قرار گرفت و داده ها به وسیله نرم افزار spss16 و با استفاده از آزمون آماری tukey و آزمون t تجزیه وتحلیل شدند. نتایج مطالعه میکروسکوپی نیز به صورت عکس و جدول ارائه گردید.یافته ها: ic50 برای عصاره الکلی گیاه خرفه علیه پروماستیگوت های لیشمانیا ماژور استاندارد بعد از 24، 48 و 72 ساعت به ترتیب 690، 270 و 140 میکروگرم بر میلی لیتر و علیه پروماستیگوت های ایزوله بالینی 1160، 385 و 140 میکروگرم بر میلی لیتر به دست آمد. ic50 برای گلوکانتیم نیز برابر با 27، 12 و 8 میکروگرم بر میلی لیتر و 26، 19 و 11 میکروگرم بر میلی لیتر به دست آمد. بین ic50 عصاره و داروی گلوکانتیم بعد از 24، 48 و 72 ساعت اختلاف معناداری وجود داشت (05/0>p). چروکیدگی سلولی، گرد شدن، متراکم شدن سیتوپلاسم و کوچک تر شدن در سلول های تیمار شده مشاهده گردید. وجود آلکالوئیدها و فلاوونوئیدها در عصاره الکلی تشخیص داده شد.نتیجه گیری: با توجه به این که عصاره الکلی گیاه مورد آزمون دارای اثرات ضدلیشمانیایی قابل توجهی در شرایط آزمایشگاهی بود، لزوم انجام آزمایش های بیشتر برای ارزیابی اثر آن روی این انگل در مدل حیوانی نیز احساس می شود.

The Study of Composition and Anti-leishmanial Effect of Portulaca Oleracea Aerial Organs Hydroalcoholic Extract on Leishmania Major (Mrho/Ir/75/Er) and A Clinical Isolate In Vitro

Background and Objectives: Leishmaniasis has created global health problems in the developing countries with high endemicity such as Iran. Drug side effects and resistance and the lack of effective and safe vaccine have caused the new effective compounds from medicinal plants such as purslane to be attended. Therefore, the aim of this study was to introduce purslane as a traditional medicinal plant, which can be taken into consideration as a valuable source of new pharmaceutical agents against cutaneous leishmaniasis.Material and Methods: This is a laboratory study conducted in Isfahan in the spring of 2015. In the first place, the methanol extract was prepared by soaking method and its combination was determined by mass chromatography gas method. L. major promastigotes were cultured in Schneider culture media and in the stationary phase in RPMI1640 medium, respectively. Then, using colorimetric MTT (methyl thiazolyl tetrazolium), the biological activity of alcoholic extract of purslane against L. major promastigotes was assessed in comparison to meglumine. The data were analyzed by the Tukey test and ttest using software SPSS16. Microscopic study results were presented as images and tables.Resalts: IC50 for alcoholic extract of purslane against standard L. major promastigotes after 24, 48 and 72 hours were 690, 270 and 140 micrograms per mililiter and against clinical isolates of promastigotes of 1160, 385 and 140 micrograms per milliliter, respectively. IC50 for Glucantime equaled to 27, 12 and 8 micrograms per ml and 26, 19 and 11 micrograms per milliliter, respectively. There was a significant difference between the IC50 extract and glucantime drug after 24, 48 and 72 hours (p<0.05). There was observed cell shrinkage, roundness, compressed cytoplasm and smallness in the treated cells. Presence of alkaloids and flavonoids were detected in the alcoholic extract.Conclusion: In regard to alcoholic extract of purslane had considerable antileishmanial effect in vitro, conducting more experiments to investigate its effect on the parasite in animal model also seems to be necessary.Key words: Antileishmanial compounds, Cutaneous Leishmaniasis, Methyl Tiasolyl TetrasoliumFunding: The authors and Isfahan Seddigheh Tahereh Research Laboratory of Infectious and Tropical DiseasesConflict of interest: None declared.Ethical approval: The ethics Committee of Isfahan Seddigheh Tahereh Research Laboratory of Infectious and Tropical DiseasesHow to cite this article: Gharirvand Eskandari E, Doudi M. The Study of Composition and Antileishmanial Effect of Portulaca Oleracea Aerial Organs Hydroalcoholic Extract on Leishmania Major (Mrho/Ir/75/Er) and a Clinical Isolate in Vitro. J Rafsanjan Univ Med Sci 2016; 15(5):42538. [Farsi]