ارزیابی میزان اثرپذیری محوطه‌های بیمارستانی از آلاینده‌های گازی دی اکسید گوگرد و دی اکسید نیتروژن ناشی از پالایشگاه نفت آبادان با استفاده از مدل Calpuff در سال 1397: یک مطالعه توصیفی

زمینه و هدف: بیمارستان ها به عنوان مهم ترین مراکز حساس جمعیتی در هر شهر باید در مناطقی با کیفیت هوای مناسب قرار داشته باشند. این مطالعه با هدف تعیین میزان اثرپذیری کیفیت هوا با استفاده از مدل (california puff) calpuff در محوطه های بیمارستان های شهر آبادان از پالایشگاه نفت انجام شده است.مواد و روش ها: این مطالعه توصیفی بر روی نحوه پراکنش دو گاز دی اکسید گوگرد (sulfur dioxide; so2) و دی اکسید نیتروژن (nitrogen dioxide; no2)  ناشی از واحد کاتالیستی پالایشگاه نفت آبادان برای 12 ماه سال 1397 انجام شد. داده هایی که برای اجرای مدل calpuff در این تحقیق مورد استفاده قرار گرفت، شامل داده های هواشناسی سطحی و جو بالا، نقشه کاربری اراضی و مشخصات فیزیکی دودکش ها و غلظت آلاینده های خروجی از آن ها بود.یافته ها: نتایج نشان داد که بیش‌ترین پراکنش غلظت دی اکسید گوگرد بر اساس استاندارد یک ساعته در دی ماه بوده است، و غلظت این گاز برای تمام ماه های سال بالاتر از حد مجاز بوده است. بیشینه پراکنش غلظت دی اکسید نیتروژن یک ساعته در دی ماه بالاتر از حد استاندارد ارزیابی شد. میزان so2 و no2 یک ساعته در فاصله کم‌تر از 1500 متری دودکش ها، بالاتر از حد مجاز بود. غلظت آلاینده های گازی در فضای آزاد تمامی محوطه های بیمارستانی پایین تر از حد استاندارد بود.نتیجه گیری: وسعت زیاد محدوده پالایشگاهی و محدود بودن گستره انتشار آلاینده ها به صورت متوسط ماهانه، می توانند از عوامل موثر در پایین بودن غلظت آلاینده ها در محدوده های بیمارستانی باشند. استفاده از مدل های پیشرفته در زمینه آلودگی هوا می تواند در افزایش سطح آگاهی و کاهش آسیب پذیری مراکز درمانی سودمند باشد.

assessing the effectiveness of sulfur dioxide and nitrogen dioxide pollutants due to abadan oil refinery on hospital areas using calpuff model in 2018: a descriptive study

background and objectives: hospitals as one of the most important sensitive populated areas must be located in areas within standard air quality. the aim of this study was assessing abadan hospitals outdoor air quality affected by oil refinery using calpuff (california puff) model.materials and methods: this descriptive study was performed on the dispersion of sulfur dioxide (so2) and nitrogen dioxide (no2) from the catalyst unit of abadan oil refinery for 12 months of 2018. upper and surface climate data, land cover map, physical properties of smokestacks and emission rate of pollutants were used as input data in calpuff modeling system.results: based on the results, the highest level of so2-1hr occurred in january and in the other months this pollutant was higher than the standard limit. maximum concentration of no2-1hr was observed in january that was higher than the standard level. so2-1hr and no2-1hr had limited distribution in 1500 meters buffer of smokestacks. outdoor air pollutants concentration in hospital areas were lower than the standards limit.conclusion: admissible level of pollutants in the hospitals ambient outdoor was due to large area of oil refinery land and limitation of pollutants propagation in average monthly. using advanced air pollution models can be useful in awareness increasing and the vulnerability reducing of medical centers.key words: hospital, oil refinery, so2, no2, outdoor air pollution, abadan funding: this study did not have any funds.conflict of interest: none declared. how to cite this article: ravan m, madadi h, sabzghabaei g r. assessing the effectiveness of sulfur dioxide and nitrogen dioxide pollutants due to abadan oil refinery on hospital areas using calpuff model in 2018: a descriptive study. j rafsanjan univ med sci 2021; 19 (10): 1071-88. [farsi]