تجارب زیستی مادران دارای کودک مبتلا به ناتوانی‌های جسمی و ذهنی: یک مطالعه فراترکیب

زمینه و هدف: در فرهنگ ایرانی اسلامی ‌یکی از مهم‌ترین وظایف مادران مراقبت از فرزندان می‌باشد. مراقبت و نگهداری از فرزند مبتلا به ناتوانی‌های ذهنی و جسمی ‌با چالش‌های زیادی همراه است. از این رو، هدف این مطالعه مرور تجارب زیستی مادران دارای کودک مبتلا به ناتوانی‌های جسمی‌ و ذهنی بود.مواد و روش‌ها: این مطالعه با رویکرد کیفی و به روش تحلیل اسنادی به شیوه فراترکیب به بررسی 13 مقاله مرتبط با استفاده از روش هفت مرحله‌ای ساندلوسکی و باروس انجام شد. مراحل اجرای این پژوهش شامل تنظیم سوال پژوهش، بررسی متون به صورت نظامند، جستجو و انتخاب متون مناسب، استخراج اطلاعات متون، تجزیه و تحلیل و ترکیب یافته‌های کیفی، کنترل کیفیت، ارائه یافته‌ها بود. یافته‌ها: ابعاد و مقوله‌های حاصل از این مطالعه شامل بعد فردی (آموزش و دانش فردی، احساسات و عواطف، معنویت، مکانیسم‌های دفاعی، زندگی شخصی) و بعد اجتماعی (انگ‌های اجتماعی، حمایت‌های اجتماعی) بود.نتیجه‌گیری: یافته‌های مطالعه حاضر روشن ساخت که مادران دارای فرزند ناتوان تجارب رنج آور و دغدغه‌های روانی اجتماعی بسیاری را پیرامون مراقبت از فرزند ناتوان خود تجربه می‌کنند. این یافته‌ها ضرورت حمایت تخصصی از مادران طی نخستین سال‌های تولد فرزند ناتوان و پس از آن را نشان می‌دهد و خوانندگان و متخصصین را تشویق می‌کند هر یک از مقوله‌های حاصل را یک هدف درمانی بالقوه قرار دهند و با تقویت نقاط قوت مادران در تاب آوری از آسیب‌های پیش روی آن‌ها پیشگیری کنند. 

the lived experiences of mothers of children with physical and mental disabilities: a meta-synthesis study

background and objectives: in iranian islamic culture, one of the most important duties of mothers is to take care of their children. caring for a child with a mental or physical disability is fraught with challenges. therefore, the purpose of this study was to review the lived experiences of mothers with children with physical and mental disabilities.materials and methods: this study was performed by a qualitative approach and document analysis using meta-synthesis method to examine 13 articles related to the seven-step method of sandlowski and barros. the stages of this research included preparing the research question, reviewing the texts systematically, searching and selecting appropriate texts, extracting textual information, analyzing and combining qualitative findings, quality control, and presenting the findings.results: dimensions and categories included individual dimensions (personal education and knowledge, emotions, spirituality, defense mechanisms, personal life) and social dimensions (social stigmas, social supports).conclusions: the findings of the present study revealed that mothers with disabled children experience many painful experiences and psychosocial concerns about caring for their disabled child. these findings highlight the need for specialized support for mothers during the first years of a disabled child’s birth and beyond, and encourage readers and professionals to make each of these categories a potential therapeutic goal, and to strengthen mothers’ strengths in resilience, and in this way prevent the damage they face.key words: lived experiences, mothers, disabled child, physical disability, mental disability, meta-synthesis, iran funding: none declared.conflict of interest: none declared.ethical approval: none declared.how to cite this article: salehi k, keshavarz afshar h, alibakhshi h, shahmoradi s, mirshoja ms. the lived experiences of mothers of children with physical and mental disabilities: a meta-synthesis study. j rafsanjan univ med sci 2022; 20 (12): 1371-84. [farsi]