ارتباط سطح سرمی‌ویتامین d با برخی نشانگرهای متابولیکی در بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی مراجعه‌کننده به کلینیک شیخ الرئیس شهر تبریز: یک مطالعه توصیفی

زمینه و هدف: با توجه به شواهد علمی ‌موجود در زمینه نقش کلیدی ویتامین d در کنترل مسیرهای متابولیکی، این مطالعه با هدف تعیین ارتباط سطح سرمی ‌ویتامین d با برخی نشانگرهای متابولیکی در بیماران مبتلا به کبد چرب غیرالکلی (nafld;non-alcoholic fatty liver disease) انجام شد.مواد و روش ­ها: این مطالعه توصیفی بر روی 122 بیمار مبتلا به nafld مراجعه کننده به کلینیک شیخ الرئیس شهر تبریز که بر اساس غلظت سرمی ‌ویتامین d به گروه های ویتامین d کافی (46 نفر) و کمبود ویتامین d (76 نفر) تقسیم شده بودند، انجام شد. تشخیص nafld توسط التراسونوگرافی در ناحیه شکم انجام شد، و غلظت سرمی‌گلوکز، کلسترول تام (tc)، لیپوپروتئین های با چگالی پایین (ldl-c)، لیپوپروتئین های با چگالی بالا (hdl-c) و همچنین شاخص مقاومت انسولینی (homa-ir) به عنوان نشانگرهای متابولیک اندازه گیری شد. غلظت سرمی‌ترانس آمینازهای کبدی و شدت استئاتوز کبدی به عنوان معیارهای عملکرد کبدی مورد بررسی قرار گرفت. یافته ها: غلظت سرمی‌ انسولین (p=0/024), ldl-c (p<0/001) و homa-ir (p=0/011) در بیماران مبتلا به nafld دارای کمبود ویتامین d به­ طور معنی داری بیشتر از بیماران دارای سطوح کافی این ویتامین بود. هم چنین، غلظت سرمی‌آنزیم آلانین آمینوترانسفراز (alt) (p=0/005) و فراوانی درجات شدید استئاتوز کبدی با وضعیت ویتامین d ارتباط معکوس داشت (0/042 =p). پس از تعدیل اثر احتمالی عوامل مداخله گر ، شانس داشتن هایپرکلسترولمی ‌(0/009=p) و ldl-c بالا (0/011=p) در بیماران دارای کمبود ویتامین d به طور معنی داری افزایش یافت.نتیجه گیری: یافته های این مطالعه نشان داد که کمبود ویتامین d با شانس بالاتر اختلالات چربی خون و شدت بیشتر استئاتوز کبدی در بیماران مبتلا به nafld ارتباط دارد.  

the relationship between serum levels of vitamin d and some metabolic indicators in patients with non-alcoholic fatty liver disease referred to sheikh alreis clinic in tabriz: a descriptive study

background and objectives: since vitamin d has been shown to have an important function in the regulation of metabolic pathways, this study aimed to investigate the association between serum levels of vitamin d with a number of metabolic indicators in patients with non-alcoholic fatty liver disease (nafld).materials and methods: this descriptive study was conducted on 122 patients with nafld referred to sheikh alreis clinic in tabriz, who were categorized into vitamin d sufficient (n=46) and vitamin d deficient (n=76) based on their serum vitamin d concentrations. nafld was diagnosed by upper abdomen ultrasonography, and the fasting serum concentrations of glucose (fbs), total cholesterol (tc), triglyceride (tg), low-density lipoprotein cholesterol (ldl-c), high- density lipoprotein cholesterol (hdl-c) as well as homeostatic model assessment for insulin resistance (homa-ir) were measured as metabolic markers. serum concentration of liver transaminase enzymes and liver steatosis severity were assessed as liver function criteria. results: serum concentrations of insulin (p=0.024), ldl-c (p<0.001), and homa-ir (p=0.011) were significantly higher in the nafld patients with vitamin d deficiency compared to the patients with sufficient vitamin d. moreover, vitamin d deficient patients had higher nafld histologic severity (p=0.042) and serum concentrations of alanine aminoteransferase (alt) compared to the nafld patients with vitamin d sufficiency (p=0.005). vitamin d-deficient patients were at higher odds for having hypercholesterolemia (p=0.009) and high ldl-c (p=0.011) than ones with sufficient vitamin d status even when adjusted for confounders. conclusion: vitamin d deficiency in the patients with nafld was found to be associated with higher odds of an unfavorable lipid profile and nafld histologic severity.