ارزیابی میزان تجمع برخی فلزات سنگین در تعدادی از گیاهان دارویی پرمصرف و ریسک خطر آن‌ها در کودکان و بزرگ سالان استان سیستان و بلوچستان در سال 1400: یک مطالعه آزمایشگاهی

زمینه و هدف: استفاده از گیاهان دارویی در بین مردم در حال افزایش است و وجود آلاینده هایی چون فلزات سنگین در آن ها می تواند بر روی سلامت مصرف کنندگان موثر باشد. بنابراین، هدف از این مطالعه تعیین میزان تجمع برخی فلزات سنگین در چند گیاه دارویی پرمصرف و ارزیابی ریسک خطر آن ها در کودکان و بزرگ‌سالان بود. مواد و روش ها: در این مطالعه آزمایشگاهی، 5 نوع گیاه دارویی و از هر نوع 4 نمونه از مناطق مختلف استان سیستان و بلوچستان در بهار 1400 جمع آوری شدند. نمونه ها در آزمایشگاه آماده سازی و هضم اسیدی شدند و از نظر غلظت فلزات سنگین کادمیوم، سرب، مس، ارسنیک و جیوه توسط دستگاه های طیف سنج مبتنی بر پلاسما با آشکارساز نشر نور و طیف سنج جذب اتمی با شعله ارزیابی گردیدند و با استفاده از آزمون kolmogorovsmirnov و آزمون t تک نمونه ای و آنالیز واریانس یک طرفه، تحلیل آماری انجام و ریسک خطر هر یک از این فلزات به واسطه مصرف آن ها در کودکان و بزگ‌سالان برآورد شد. یافته ها: میانگین میزان فلزات سنگین در انواع مختلف گیاهان بسیار متغیر و کم‌تر از سطح مجاز برای هر دو گروه سنی کودکان و بزرگ‌سالان بود. میزان (thq) target hazard quotient برای هر یک از فلزات و مقدار (hi) hazard index برای مجموع فلزات، در تمامی انواع گیاهان دارویی، با اختلاف زیادی کم‌تر از میزان مجاز (1=thq/hi) بود.نتیجه گیری: گیاهان دارویی استان سیستان و بلوچستان دارای سطوح پایینی از آلودگی به فلزات سنگین می باشند و از این لحاظ مصرف آن ها برای کودکان و بزرگ‌سالان می تواند ایمن باشد.

Evaluation of the Amount of the Accumulation of Some Heavy Metals in a Number of Commonly Used Medicinal Plants and Their Risk in Children and Adults in Sistan and Baluchestan Province in 2021: A Laboratory Study

Background and Objectives: The use of medicinal plants is increasing among people and the presence of pollutants such as heavy metals in them can affect the health of consumers. Therefore, the purpose of this study was to determine the amount of accumulation of some heavy metals in a number of commonly used medicinal plants and to evaluate their risk in children and adults.Materials and Methods: In this laboratory study, 5 types of medicinal plants, 4 samples of each type, were collected from different regions of Sistan and Baluchestan province in the spring of 2021. The samples were prepared and acid digested in the laboratory and were evaluated in terms of the concentration of Cd, Pb, Cu, As, and Hg by inductively coupled plasmaoptical emission spectrometry (ICPOES) and flame atomic absorption spectroscopy (FAAS). Data was analyzed by using KolmogorovSmirnov, onesample ttest, and oneway ANOVA, and the risk of each of these metals was estimated due to their consumption in children and adults.Results: The average amount of heavy metals in different types of plants was very variable and lower than the permissible level for both children and adults. Target hazard quotient (THQ) for each of the metals and Hazard Index (HI) for all metals, in all types of medicinal plants, were significantly lower than the permissible level (THQ/HI=1).Conclusion: Medicinal plants of Sistan and Baluchestan province have low levels of heavy metal contamination and their consumption is completely safe for children and adults.Key words: Heavy metals, Medicinal plants, Risk assessment, Food securityFunding: This study was funded by Islamic Azad University of Zahedan, Iran.Conflict of interest: None declared.Ethical approval: The Ethics Committee of Islamic Azad University of Zahedan approved the study (IR.IAU.ZAH.REC.1400.043).How to cite this article: Habibollahi Mohammad Hossein. Evaluation of the Amount of the Accumulation of Some Heavy Metals in a Number of Commonly Used Medicinal Plants and Their Risk in Children and Adults in Sistan and Baluchestan Province in 2021: A Laboratory Study. J Rafsanjan Univ Med Sci 2022; 21 (4): 46074. [Farsi]