مدل‌یابی عود مصرف مواد بر اساس تصمیم‌گیری پرخطر، سوء گیری توجه و حساسیت به پاداش: با نقش میانجی ولع مصرف: یک مطالعه توصیفی

زمینه و هدف: عود مصرف مواد همراه با پیامدهای جسمی و روانی-اجتماعی منفی به یک نگرانی بهداشت عمومی در سراسر جهان تبدیل شده است. پژوهش حاضر با هدف مدل‌یابی عود مصرف مواد بر اساس تصمیم‌گیری پرخطر، سوء گیری توجه و حساسیت به پاداش با نقش میانجی ولع مصرف انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی، جامعه آماری شامل تمامی مردان وابسته به مواد (مصرف متامفتامین) در حال ترک در سال 1398 بود که به کمپ‌های ترک اعتیاد شهر اردبیل مراجعه کرده بودند. تعداد 172 نفر از این افراد به روش نمونه‌گیری در دسترس انتخاب و به پرسش‌نامه‌های پیش‌بینی عود، حساسیت به پاداش، مقیاس کوتاه ولع مصرف و آزمون‌ خطرپذیری بادکنکی (balloon analogue risk task; bart) و آزمونdot-probe پاسخ دادند. داده‌ها با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری تجزیه و تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد ضرایب مسیر تصمیم‌گیری پرخطر به ولع مصرف (0.21=β ، 0.002=p) و عود (0.30= β، 0.001=p)، ضرایب مسیر سوء گیری توجه به ولع مصرف (0.29= β، 0.004=p)، ضرایب مسیر حساسیت به پاداش به ولع مصرف (0.15= β، 0.041=p) و عود (0.21= β، 0.006=p) در مدل مورد بررسی، معنادار است. اما ضرایب مسیر سوء گیری توجه به عود معنادار نبود (0.14= β، 0.113=p). هم‌چنین ولع مصرف، نقش میانجی برای روابط بین تصمیم‌گیری پرخطر، سوء گیری توجه و حساسیت به پاداش ایفا می‌کرد.نتیجه‌گیری: با توجه به نتایج، برای پیش‌بینی عود مصرف مواد می‌توان از متغیرهای تصمیم‌گیری پرخطر، سوء گیری توجه، حساسیت به پاداش و نقش میانجی ولع مصرف استفاده نمود. بنابراین پیشنهاد می‌شود متخصصان حوزه اعتیاد از نتایج پژوهش حاضر در برنامه‌های درمانی و مشاوره‌ای خود استفاده نمایند.واژه‌های کلیدی: عود، تصمیم‌گیری پرخطر، سوء گیری توجه، حساسیت به پاداش، ولع مصرف

Modeling Substance Use Relapse Based on Risky Decision Making, Attentional Bias, and Reward Sensitivity: with the Mediating Role of Craving: A Descriptive Study

Background and Objectives: Relapse of substance use with negative physical and psychosocial consequences has become a public health concern worldwide. The present study aimed to model the relapse of substance use based on risky decision making, attentional bias, and reward sensitivity with the mediating role of craving.Materials and Methods: In this descriptive study, the statistical population included all men with substance use disorder (methamphetamine use) who were quitting in 2019 and had referred to addiction treatment camps in Ardabil. A sample of 172 of these individuals was selected by convenience sampling method and answered the questionnaires of relapse prediction, reward sensitivity, short scale craving, balloon analogue risk task (BART), and Dot-Probe test. Data were analyzed using structural equation modeling.Results: The results showed that the path coefficients of the risky decision making to craving ( β=0.21, p=0.002) and relapse ( β=0.30, p=0.001), attentional bias to craving ( β=0.29, p=0.004), reward sensitivity to craving ( β=0.15, p=0.041), and relapse ( β=0.21, p=0.006) are significant in the model under review. But the path coefficients of attentional bias to relapse was not significant ( β=0.14, p=113). Craving also mediated the relationship between risky decisionmaking, attentional bias, and reward sensitivity.Conclusion: According to the results, risky decision making, attentional bias, reward sensitivity, and mediating role of craving can be used to predict the relapse of substance use. Therefore, it is suggested that addiction specialists use the results of the present study in their treatment programs and counseling.Key words: Relapse, Risky decision making, Attentional bias, Reward sensitivity, Craving Funding: This study was funded by Iran National Science Foundation with number 98021820.Conflict of interest: None declared.Ethical approval: The Ethics Committee of Ardabil University of Medical Sciences approved the study (IR.ARUMS.REC.1398.246). How to cite this article: Taherifard M, Basharpoor S, Hajloo N, Narimani M, AlizadehGoradel J. Modeling Substance Use Relapse Based on Risky Decision Making, Attentional Bias, and Reward Sensitivity: with the Mediating Role of Craving: A Descriptive Study. J Rafsanjan Univ Med Sci 2021; 20 (7): 74766. [Farsi]